معرفي نشريه

علمی ترویجی

فصلنامۀ تخصصی «سازمان‌های بین‌المللی» به استناد نامه شماره 25593/90 مورخ 04/10/1390 هیئت نظارت بر مطبوعات، به‌منظور بررسی و ارائۀ موضوعات مرتبط با سازمان‌های بین‌المللی، از سوی پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام، با هدف تولید ادبیات تخصصی در زمینۀ موضوعات مرتبط با سازمان‌های بین‌المللی و همچنین برقراری ارتباط وثیق میان نخبگان علمی و اجرایی کشور منتشر می‌گردد. شایان‌ذکر است که فصلنامه سازمان‌های بین‌المللی، درصدد برآمده است تا در پرتو ایجاد بسترهای علمی مطلوب، زمینه‌های تعالی افکار اساتید، پژوهشگران و صاحب‌نظرانی که به تحلیل و بررسی موضوعات مرتبط با سازمان‌های بین‌المللی و همچنین نقش و منافع جمهوری اسلامی ایران در این حوزۀ مهم، همت می‌گمارند را بیش‌ازپیش فراهم آورد.

حوزه‌های موضوعی فصلنامه

مقالات منتشره در فصلنامه شامل طیف وسیعی از مباحث نظری مرتبط با سازمان‌های بین‌المللی، به‌ویژه در زمینه‌های کارکردی همچون: هنجار سازی (Normative Function)، نظارت (Monitoring Function)، اقدامات اجرایی (Operational Function) و قانون‌گذاری (Legislative Function) می‌باشد. علاوه بر این، فصلنامه سایر حوزه‌های موضوعیِ مرتبط با سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای  از قبیل: سیاست خارجی، روابط بین‌الملل، اقتصاد سیاسی و بین‌الملل، سیاست‌های امنیتی، منازعات زیست‌محیطی، الگوهای ائتلاف و جنگ، چانه‌زنی و حل مناقشه، توسعه و تنظیم اقتصادی، جنبش‌های سرمایه بین‌المللی، اقدامات و سیاست‌های سازمان‌هایی مانند صندوق بین‌المللی پول، سازمان تجارت جهانی، ناتو، بانک جهانی، سازمان بهداشت جهانی، دیوان بین‌المللی دادگستری، دادگاه حقوق بشر اروپا، سازمان ملل و ترجمان‌های متبوع آن را نیز پوشش می‌دهد.

لازم به ذکر است مقالاتی که ضمن رعایت اصول و روش‌های تحقیق علمی، راهبردهایی را در خصوص حوزه‌های موضوعی مرتبط با جمهوری اسلامی ایران و سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای ارائه دهند، در اولویت داوری و متعاقباً چاپ در فصلنامه قرار می‌گیرند.

خصایص منحصر به فرد فصلنامه

1)     با توجه به اهمیت روزافزون موضوعات مرتبط با سازمان‌های بین‌المللی، به‌ویژه در حوزه‌های کارکردی همچون هنجار سازی (به‌منظور تبیین و اعلام روش‌ها و هنجارهای مورد قبول عام جامعه بین‌المللی از طریق صدور بیانیه‌ها، گزارش‌ها، قطعنامه‌ها و اعلامیه‌ها) و نظارتی (به‌منظور اطمینان از اجرای صحیح تعهدات قراردادی یا هنجاری پذیرفته‌شده توسط جامعه بین‌المللی)، طبعاً مطالعه و بررسی تخصصی و علمی «سازمان‌های بین‌المللی»، ضرورتی اجتناب ناپذیر برای جامعه علمی و دانشگاهی کشور محسوب می‌شود. به‌عنوان‌مثال در حوزه کارکرد نظارتی، سازمان‌های بین‌المللیِ نظارتیِ عدیده‌ای همچون آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، سازمان منع سلاح‌های شیمیایی و سازوکارهای مهمی همچون جلسات ادواری بازنگری، کمیته‌های ویژۀ نظارتی و... تأسیس ‌شده‌اند که مطالعه و بررسی سیاست‌ها، رویه‌ها، سازوکار و حوزۀ عمل آن‌ها به‌صورت تخصصی، امروزه از اهمیت به سزایی برخوردار است؛

2)     علی‌رغم اینکه رشته‌های دانشگاهی همچون علوم سیاسی، روابط بین‌الملل، حقوق بین‌الملل و اقتصاد بین‌الملل در مقاطع تحصیلی کارشناسی ارشد و دکتری، سال‌های سال است که در دانشگاه‌های کشور تدریس می‌شوند می‌گذرد، اما به واقع باید اذعان داشت که دانشجویان و اساتید این رشته‌ها و سایر صاحب‌نظران و علاقه‌مندان از داشتن نشریه‌ای تخصصی که به موضوعات مطروحه در سازمان‌های بین‌المللی  بپردازد، محروم بوده‌اند. این نشریه تلاش می‌کند این نقص را برطرف کند؛

3)     فقدان و یا کمبود ادبیات علمی و تخصصی در خصوص سازمان‌های بین‌المللی به زبان فارسی، ضرورت تولید مقالات و بررسی‌های علمی را در این زمینه ایجاب می‌کند. چنین ضرورتی با آگاهی از این امر که معدود آثاری هم که در این زمینه وجود دارند، به‌صورت ترجمه از سایر زبان‌هاست، دوچندان می‌شود؛

4)     علاوه بر این، باید توجه داشت معدود آثاری که به زبان فارسی وجود دارند، بیشتر وجوه کلی و ساختاری سازمان‌های بین‌المللی همچون معرفی سازمان‌های بین‌المللی، به‌ویژه معرفی ملل متحد را در دستور کار خود قرار داده‌اند؛

5)     همچنین پرداختن به مسائل سازمان‌های بین‌المللی، آن‌هم به‌صورت علمی و دقیق که هدف و رسالت این فصلنامه است، می‌تواند کمک شایانی به درک و فهم صحیح‌تر متصدیان سیاست خارجی کشور از سازمان‌های بین‌المللی و مسائل مبتلابه نماید؛ وضعیتی که طی سالیان اخیر تبدیل به یکی از مهم‌ترین چالش‌های کشور در زمینۀ سیاست خارجی و مسائل بین‌المللی در چند سال اخیر شده است؛

6)     از جمله خصایص بارز دیگری که در خصوص فصلنامه سازمان‌های بین‌المللی وجود دارد آن است که در حال حاضر نشریه‌ای که به مطالعۀ اختصاصی سازمان‌های بین‌المللی و حوزه‌های مرتبط با هنجار سازی و نظارت و موضوعات مطروحه در آن‌ها بپردازد، در فضای آکادمیک و علمی کشور وجود ندارد و از همین روی چاپ و انتشار فصلنامه سازمان‌های بین‌المللی ضروری می‌نماید.

فصلنامه «سازمان‌های بین‌المللی» با درک ضرورت‌هایی که ذکرشان رفت و با کسب مجوز از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، از سوی پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام مبادرت به تولید و نشر مقالات علمی نموده است.