جایگاه قطعنامه‌های تحریمی شورای امنیت سازمان ملل در راهبرد تحریمی آمریکا (2018-2020)
محورهای موضوعی : اقدامات و سیاست‌های سازمان‌ها
مهدی پاک‌ذات
1
سعید داغینه
2
(دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی)
کلید واژه: قطعنامه‌های تحریمی شورای امنیت قطعنامۀ 1540سازه‌انگاری ونتی تحریم‌های یک‌جانبه تحریم هدفمند,
چکیده مقاله :
تلاش دولت یازدهم ایران جهت برچیدن قطعنامه‌های تحریمی شورای امنیت سازمان ملل با این دیدگاه صورت گرفت که این قطعنامه‌ها اساس تمامی تحریم‌ها هستند و با برچیدن قطعنامه‌های شورای امنیت، نظام تحریم‌ها (بین‌المللی و یک‌جانبه) فرو خواهد پاشید، اما به‌دنبال خروج آمریکا از برجام و اعمال مجدد تحریم‌های یک‌جانبه در سال 1397، مشخص شد که این دیدگاه درست نبوده است. بنابراین این پرسش مهم مطرح می‌شود که «اساساً تلاش آمریکا برای اجماع علیه ایران در شورای امنیت با چه هدفی صورت گرفته است؟». فرضیۀ مقاله آن است که آمریکا تلاش کرده با استفاده از قطعنامه‌های شورای امنیت به ایجاد هنجار بین‌المللی برای تقویت ساختار تحریمی خود بپردازد و همکاری دیگر کشورها به ایران را برای کاهش آثار تحریم، پرهزینه کند. بنابراین این مقاله در چهارچوب «سازه‌انگاری ونتی» و از روش تحلیل اسناد به بررسی قطعنامه‌های تحریمی علیه ایران پرداخته که چگونه این قطعنامه‌ها به پیشبرد راهبرد تحریمی آمریکا علیه ایران کمک کرده‌اند. درک صحیح نسبت به جایگاه قطعنامۀ شورای امنیت در راهبرد تحریمی آمریکا می‌تواند به برنامه‌ریزی صحیح در جهت مقابله با فشارهای اقتصادی و تحریمی کمک شایانی کند.
Iran’s Eleventh government efforts toward termination of UN security council resolutios were made on this perception that the resolutions shape the basis of all sanctions and the regime of sanctions (international and unilateral sanctions) would collapse by terminating UN security council resolutions. However, following US withdrawal from JCPOA and re-imposing unilateral sanctions in 2018, it became evident that the government’s perception wasn’t accurate. Thus, an important question rises up that what was the main goal in US efforts for making consensus against Iran in UN security council? In this article it is presumed that US efforts mainly made in order to fortify its regime of unilateral sanctions through UN security council resolutions. Therefore, this article in context of Wendt’s Constructivism and through document analysis aims to review sanction resolutions against Iran, deriving how these resolutions help US sanctions strategy on Iran. Accurate perception on UN security council resolutions’s role in US sanctions strategy could significantly help accuratley planning for better confronting economic and sanction pressure.
اقبالی، میثم و خلیل‌زاده، مونا (1395). تحریم‌های بین‌المللی به مثابه ابزاری اقتصادی در جهت اعمال سیاست خارجی. تحقیقات جدید در علوم انسانی، (8)، 203-226.
اندیشکده راهبردی تبیین: اندیشکده انگلیسی (14 مرداد 1394). عبارات دوپهلو در قطعنامه2231 عامدانه بوده است. لینک دسترسی در: http://tabyincenter.ir/print/?print=13797
براتی، مسعود و بهنیافر، علی اکبر (13 اسفند 1397). سلاح پولی و جایگاه نهادهای نوین جهانی در استفاده از آن. خبرگزاری مهر. بازیابی شده از: https://www.mehrnews.com
پایگاه اطلاع‌رسانی و خبر جماران (7 مهر 1397). تفاوت تحریم‌های دور قبل با تحریم‌های جدید چیست؟. لینک دسترسی در:https://www.jamaran.ir/fa/tiny/news-1023109
جزئیات آمار تجارت خارجی ایران در سال ۹۸ (1399). لینک دسترسی در:https://irica.ir/news/1399646/1399646.htm
حق‌شناس، محمدرضا (1390). رهیافت سازه‌انگاری (ونتی) در پرونده هسته‌ای و روابط ایران و اروپا. فصلنامه اطلاعات سیاسی - اقتصادی، (283)، 108-131.
دهقانی، غلامحسین و هاشمی، فاطمه (1392). رژیم‌های چندجانبه کنترل صادرات؛ سازوکاری قانونی یا ابزار فشار سیاسی. سازمانهای بین‌المللی، 1(1)، 101-137.
زمانی، سید قاسم و مظاهری، جمشید (1390). تحریم‌های هوشمند شورای امنیت در پرتو قطعنامه 1929: حفظ یا تهدید صلح؟. مجلۀ حقوق بین‌المللی، (44)، 115-162.
سجادپور، سید کاظم و وکیلی، فرهاد (1394). رژیم تحریم‌های بین‌المللی: بنیان‌ها، فرایندهای تصمیم‌سازی، نهادهای مجری و سنجش کارایی. فصلنامۀ روابط خارجی، (25)، 39-64.
ظریف، محمد جواد (6 آذر 1392). صحن علنی مجلس. لینک دسترسی در:https://www.aparat.com/v/CRqBU
عابدینی، عبدالله و شارق، زهرا سادات (1395). ارتباط میان کمیته تحریمی 1737 و کمیسیون مشترک در پرتو اجرای برجام. مجله پژوهش حقوق و سیاست، (53)، 149-171.
کیوان حسینی، سید اصغر و عشرتی خلیل‌آباد، فهیمه (1393). رویکردی سازه‌انگارانه به روند تکامل و تشدید تحریمی آمریکا علیه ایران (1980-2012). فصلنامۀ پژوهش‌های راهبردی سیاست، (8)، 31-60.
متقی، ابراهیم؛ طاهری، ابراهیم و اسمعیلی، مرتضی (1389). بررسی تأثیر قطعنامۀ 1929 بر توان اقتصادی ایران. مجله سیاست دفاعی، (72)، 9-30.
منظور، داوود و مصطفی‌پور، منوچهر (1392). بازخوانی تحریم‌های ناعادلانه: ویژگی‌ها، اهداف و اقدامات. فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی، (2)(ویژه‌نامه کارنامه اقتصادی دولت)، 21-42.
وثوقی، سعید و شیخون، احسان (1391). دیدگاه نظریات روابط بین‌الملل به تحول اطلاعاتی و تأثیر آن بر مفهوم امنیت (با تأکید بر تئوری‌های رئالیسم، لیبرالیسم و سازه‌انگارانه). فصلنامه رهیافت‌های سیاسی و بین‌المللی، (30)، 97-128.
Brewer, J. (2016). Proliferation Financing: The Potential Impact of the Nuclear Agreement with Iran on International Controls. In A. Viski (Ed.), Strategic Trade Review. University of Liege. (2), 4-25. http://www.str.ulg.ac. be/.
Einhorn, R.; Van D. & Vann, H. (2019). Constraining Iran’s Missile Capabilities (pp. 32). available at: https://www.brookings.edu/wp-content/uploads/2019/03/FP_20190321_missile_program_WEB.pdf.
Nikitin, M. B. (2018). Proliferation Security Initiative (PSI). Retrieved from: www.crs.gov.
Security Council Resolution 1540 (2004).
Security Council Resolution 2231 (2015). (S/RES/2231).
Security Council Resolution 1737 (2006). (S/RES/1737).
Security Council Resolution 1747 (2007). (S/RES/1747).
Security Council Resolution 1803 (2008). (S/RES/1803).
Security Council Resolution 1929 (2010). (S/RES/2010).
Tobey,William H. (2015). A History of United Nations Security Council Resolution 1540.
US Department of Treasuary (2018). TREASURY Strategic Plan 2018-2022.