واکاوی چگونگی شکل گیری اخباری گری و بررسی اخباری گری های نوین
الموضوعات : فقه و حقوق اسلامی
1 - دکﺘﺮی ﻓﻘﻪوﻣﺒﺎنی ﺣﻘﻮق اﺳﻼمی، گروه الهیات و فقه و مبانی حقوق،دانشکده حقوق، واﺣﺪ ﺗﻬﺮان ﻣﺮکزی، دانشگاه آزاد اﺳﻼمی، ﺗﻬﺮان،اﯾﺮان
الکلمات المفتاحية: اخباری گری, محمد امین استرآبادی, نفی اجتهاد, اعتقادات و تفکرات, اخباری گری های نوین,
ملخص المقالة :
اخباریون، گروهی خاص در فقه و حدیث شیعه هستند که طرز فکر آنها مدت¬ها بر اندیشه مردم و حوزه¬های علمیه سایه افکند. موسس این فرقه، محمد امین استرآبادی بود که با سکونت در «مدینه» و نگارش کتاب «فوائدالمدنیّه» عقاید خود را در عراق و ایران گسترش داد. وی استنباط و اجتهاد را «بدعت» دانسته و مردود می شمرد و معتقد بود که تنها باید به ظواهر حدیث اکتفا کرد و قرآن و احادیث را تنها ائمه اطهار (ع) می توانند رمزگشایی کنند و این کار از عهده مردم عادی بر نمی آید. وی عقل و اجماع را نیز کنار نهاد. نظرات وی تا اندازه ای به سنی های اهل حدیث شباهت داشت هرچند که از لحاظ اعتقادی با آنها متفاوت بود. تفکر اخباری¬گری شیخ محمد امین سبب توجه بیشتر به کتب حدیث شد اما آثار زیانباری چون واپس گرایی، قشری نگری، ظاهربینی را در پی داشت و جلوی تعقل و تفکر را گرفت. البته تفکر اخباری گری، با تلاش علماء به گوشه¬ای خزید و محدود شد اما هنوز آثار آن کم و بیش دیده می شود: شکل گیری اخباری گری¬های نوین در جهان امروز از مصر تا عراق و سوریه و عربستان و افغانستان و .... و اخباری گری¬های فرهنگی میان نخبگان و مردم نمونه¬هایی از این دسته است.