ماهیت شیطان از نگاه قرآن و مقارنه آن با دیدگاه عرفا و متصوفه بر اساس آراء علامه طباطبایی، شیخ محمود شبستری و منصور حلاج
الموضوعات : کلام اسلامی
فرشته حشمتیان
1
,
معصومه السادات حسینی میرصفی
2
,
محمد صافحیان
3
1 - دانشجوی دکتری، گروه علوم قرآن و حدیث، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - استادیار، گروه الهيات، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - استادیار، گروه معارف اسلامی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: ماهیت شیطان, عرفا, متصوفه, قرآن کریم, علامه طباطبایی, شبستری, منصور حلاج.,
ملخص المقالة :
یکی از موضوعات مهم و بحث‌برانگیز ادیان ابراهیمی در میان فلاسفه، متکلمان و عرفا موضوع شیطان است و پاسخ به این سوال که «آیا شیطان مومن است و در زمره بندگان موحد خدا به حساب می‌آید یا از زمره کافران و دشمن‌ترین دشمن خدا می‌باشد؟»، همیشه دغدغه مفسران و دانشمندان در حوزه‌های عرفان و فلسفه و ... بوده که برخی پاسخ‌ها برای آن مطرح گردیده است. پژوهش حاضر با روش توصیفی_تحلیلی، به تحلیل بررسی آراء مفسران شیعه، عرفا و صوفیه در مورد شیطان، با تکیه بر آراء علامه طباطبایی، شیخ محمود شبستری و منصور حلاج پرداخته است. از آنجايي كه برخي از مباني خطاست، برخي از پاسخ‌ها نيز از راه صواب دور شده و تعاليم اسلامي كه مربوط به اين مسئله مي‌شود را نيز به انحراف كشانده است. به طور معمول وقتی از شیطان سخن گفته می‌شود ضمن سوال از ماهیت او، سوال‌های دیگری از جمله جن يا ملك بودن شيطان و علت سجده نكردن شيطان بر انسان مطرح می‌شود که این پژوهش به پاسخ تمامی اين سوال‌ها از نظر علماي اسلامي و بررسي تطبيقي بين ديدگاه‌ها، پرداخته است.