زیست اینستاگرامی و گرایش به ارزش‌های نئولیبرال در جامعه ایرانی
الموضوعات : Social problems related to media, communications and cyberspace
کرم الله جوانمرد
1
,
فرشاد گودرزی
2
1 - استادیار گروه جامعه‌شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آیت ¬الله العظمی بروجردی(ره)، بروجرد، ایران
2 - مربی، استاد مدعو گروه علوم اجتماعی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آیت ¬الله العظمی بروجردی(ره)، بروجرد، ایران
الکلمات المفتاحية: اینستاگرام, ارزش‌های نئولیبرال, سرمایه‌داری, فضای مجازی و خوانش انتقادی.,
ملخص المقالة :
امروزه شبکه‌های اجتماعی مجازی به عنوان قِسمی از فناوری‌های قدرت نئولیبرالیسم، به‌مثابه فضایی در نظر گرفته می‌شوند که ارزش‌های جهان‌بینی نئولیبرال در آنها تولید و بازتولید می‌شود. مطالعه حاضر با هدف بررسی نقش اینستاگرام در گرایش به ارزش‌های نئولیبرال در میان کاربران ایرانی است. مطالعه حاضر از نوع مطالعات کاربردی است که در آن از روش کمی پیمایش و مدل‌سازی معادلات ساختاری استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل 400 نفر از کاربران اینستاگرام است که به طور غیر تصادفی در دسترس انتخاب شده‌اند. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه محقق‌ساخته است که با اعتبار صوری، تحلیل عاملی تأییدی و آزمون آلفای کروناخ، اعتبار و پایایی آن تأیید شده است. برای برآورد حجم نمونه از نرم‌افزار سمپل پاور و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها و ترسیم مدل معادله ساختاری پژوهش از نرم‌افزارهای اِس‌پی‌اِس‌اِس و اِیموس گرافیک استفاده شده است. یافته‌های مطالعه حاضر نشان داد که بین ابعاد مختلف متغیر اینستاگرام چون انباشت سرمایه مجازی، حضور در فضای مجازی و فعالیت در فضایی مجازی و ارزش‌های نئولیبرال، رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و استفاده از اینستاگرام، گرایش به ارزش‌های نئولیبرال را افزایش می‌دهد. همچنین ابعاد مختلف متغیر اینستاگرام، 6/31 درصد از واریانس متغیر ارزش‌های نئولیبرال را تبیین کردند. نتایج این مطالعه نشان داد که در خوانشی انتقادی، اینستاگرام به‌مثابه بخش مهمی از فناوری‌های قدرت نظم سرمایه‌داری نئولیبرال، نقش اساسی در بازتولید ارزش‌های نئولیبرالی چون فردگرایی، رقابت‌جویی، مصرف‌گرایی، سیالیت و دستاوردسالاری دارد.