تأثیر طبقۀ اجتماعی بر شعر شاعران دورۀ مشروطه با تمرکز بر اشعار «ایرج میرزا» و «فرخی یزدی»
محورهای موضوعی : پژوهشهای ادبیات کلاسیک ایرانعبدالله حسن‌زاده میرعلی 1 , احمد خاتمی 2 , سیده زهره نصیری سلوش 3
1 -
2 - دانشگاه شهید بهشتی
3 - -
کلید واژه: ادبیات مشروطه جامعه‌شناسی شعر طبقات اجتماعی فرخی یزدی ایرج میرزا,
چکیده مقاله :
در نزد جامعه شناسان ادبیات، آفرینش های ادبی امری فردی نیست، بلکه بیشتر اجتماعی است. از آنجا که اجتماع، نقشی اساسی در شکل‌گیری ویژگی های فردی دارد و سبک آفریننده نیز جدای از ویژگی های شخصی او نیست، می توان گفت در آفرینش هر اثر، مهم ترین نقش را اجتماع دارد. بینش اجتماعی نویسنده و موضع‌گیری او در برابر وقایع مختلف تا حدی زیاد تحت تأثیر پایگاه اجتماعی و خاستگاه طبقاتی او شکل می گیرد. بنابراین می‌توان سبک هر شاعر یا نویسنده را با توجه به طبقۀ اجتماعی او تجزیه و تحلیل کرد. این مقاله، ضمن بیان مقدمه ای دربارۀ چگونگی ارتباط طبقات اجتماعی شاعران با جهان‌بینی آنان بر اساس نظریۀ طبقات اجتماعی «گلدمن»، نگاهی گذرا به پایگاه طبقاتی «ایرج میرزا» و «فرّخی یزدی» دارد و سپس عمده ترین تفاوت های سبکی آن دو را با یکدیگر مقایسه می‌کند. نتیجۀ پژوهش حکایت از آن دارد که دیدگاه های آن دو در حوزه‌های نقد سنت های دینی و نقد اجتماعی، آزادی، وطن‌پرستی، استعمارستیزی، استبدادستیزی، دعوت به مبارزه و تجمل‌گرایی با یکدیگر متفاوت است
From sociology of literature point of view, literary creation is not a personal matter, but rather a social one. Since the society plays a fundamental role in formation of individual characteristics, and the style is not separated from writers’ characteristics, we can say that in creation of any literary work, society has the most significant role. The writer’s social insight and his position against different events are remarkably affected by social status and social classes. Hence, we can analyze a writer’s literary style based on the social class he belongs to. Presenting an introduction on how writers’ world view is related to their social classes according to Goldman¬’s theory of social classes, this paper also has a glance at IrajMirza and Farokhi Yazdi's social status. Then, the major stylistic differences between them will be compared. The findings show that the aforementioned writers’ outlooks are different in some domains such as social/religious criticism, freedom, patriotism, anti-colonialism, anti-authoritarianism, defiance and tendency to luxury