فناوری‌هراسی و راهكارهای مقابله با آن
محورهای موضوعی : مديريت تکنولوژي
1 - دانشگاه علم و صنعت ایران
کلید واژه: فناوری فناوری‌هراسی ادراك فناوری آثار فناوری تجربۀ فناورانه,
چکیده مقاله :
در دنیای كنونی، استفاده از فناوری پیشرفته و به‌روز، امری اجتناب‌ناپذیر است؛ به‌ویژه با حركت كشور به سمت اقتصاد دانش‌بنیان و مبتنی بر نوآوری. فناوری در ابعاد مختلف زندگی انسان ظهور و بروز یافته است و آثار اجتماعی و اقتصادی فراوانی به همراه دارد. اما، روبه‌رویی با فناوری‌های نوین، در كنار جذابیت‌های خاص خود، همیشه با ترس و هراس همراه بوده است. ترسِ از دست‌دادن موقعیت شغلی، ترس از تغییر در رفتار افراد، ترس از ناتوانی در كار با فناوری و ترس از آثار ناخواسته و ناشناختۀ فناوری بر زندگی فردی و اجتماعی همیشه همراه با ظهور فناوری‌های نوین مطرح شده است. واژۀ «فناوری‌هراسی» اولین بار در سال 1947 برای توصیف این هراس ابداع شده است. فناوری‌هراسی، با ایجاد مقاومت در میان پذیرندگان فناوری، پذیرش و همه‌گیر‌شدن فناوری را با تأخیر مواجه می‌كند. در ایران نیز از دیرباز تاكنون فناوری‌هراسی به اشكال مختلف و با ظهور فناوری‌های مختلف خود را نشان داده است. از ورود خودروها و جایگزینی آن‌ها با درشكه‌ها گرفته تا دستگاه پخش ویدئو، تلفن‌همراه، فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات، فناوری‌های زیستی و كسب‌وكارهای توسعه‌یافته بر مبنای فناوری‌های موبایل. بنابراین، آشنایی با این مفهوم و راهكارهای مواجهه با آن، برای گام برداشتن در مسیر توسعۀ فناوری و حركت به سمت اقتصاد دانش‌بنیان ضروری به نظر می‌رسد. این مقاله با روش مطالعات كتابخانه‌ای تدوین شده است و در آن پس از مرور تاریخچه، تعاریف و دلایل فناوری‌هراسی، نمونه‌های آن در ایران بیان می‌شود و در پایان راهكارهایی برای مقابله با فناوری‌هراسی ارائه می‌شود.
In today's world, the use of hi-tech and up-to-date technology is inevitable; especially with regard to the country's path to knowledge-based and innovation economy. Technology is emerged in various aspects of human life and has many social and economic effects. But dealing with new technologies, along with its particular attractiveness of it, has always been with fear. The fear of losing a job position, fear of changing the behavior of people, fear of inability to work with technology and fear of unwanted and unknown effects of technology on individual and social life are always accompanied by the emergence of new technologies. The term "technophobia" was first introduced in 1947 to describe this panic. Technophobia, by creating resistance among technology adopters, delays the adoption of technology by a large number of people. In Iran, technophobia has been shown in many ways and with the emergence of various technologies; by the introduction of cars and their replacement with the gharries to the video player, mobile phone, information and communication technologies, biotechnology and mobile-developed businesses. So, familiarity with this concept and solutions to overcome, is necessary to take the path of technological development and move towards the knowledge economy. This paper is based on the library research methodology. After reviewing the history, definitions and the reasons for technophobia and its examples in Iran are presented. At the end, some solutions are proposed to deal with it.