رابطة معاد و معناي زندگي در انديشة ملاصدرا
محورهای موضوعی :سعدی صفاری 1 , رضا رسولی شربیانی 2
1 - پیام نور
2 - پیام نور
کلید واژه: معناي زندگي معاد مرگ ملاصدرا ,
چکیده مقاله :
به اعتقاد برخي مرگ زندگي را بيمعنا ميكند و زندگي زوالپذير و محدود، ارزش زيستن ندارد؛ بويژه اگر همراه با گرفتاري و رنج باشد. برخلاف اين گروه، ملاصدرا با اثبات جاودانگي نفس معتقد است همانگونه كه حقيقت هستي سقف ماهوي و محدوديت ندارد، انسان نيز سقف ماهوي ندارد و زندگي انسان منحصر به عالم ماده نميشود. حركت انسان با سعي و تلاش دنيوي آغاز ميشود اما با مرگ استمرار پيدا ميكند و زندگي حقيقي و حيات برتر در ساية مرگ حاصل ميشود. زندگي در صورتي معناي كامل پيدا ميكند كه به آخرت و جاودانگي نائل شود. او براي انسان اهداف عالي و متوسط تعريف ميكند و مراتب سعادت را به مراتب تكامل نفس ميداند. ملاصدرا ذات و حقيقت انسان را عقل نظري ميداند و سعادت حقيقي را در اين قوه دانسته و حركت عقل عملي در مسير سعادت را زمينه‌يي براي تعالي عقل نظري قلمداد ميكند. او دنيا را نمادي از برزخ و برزخ را نمادي از قيامت ميداند. دنيا وآخرت يك وجود ذو مراتب است كه نه تنها تقابلي با هم ندارند بلكه آخرت مرحلة تكامل يافتة دنيا است. معاد يعني سعة وجودي يافتن و رسيدن به مرحلة عقلاني كه همان مرحلة حقيقي وجود انسان است. همة انسانها از قدر مشترك معناي زندگي برخوردار خواهند بود اما معناي حداكثري و حقيقي شامل كساني خواهد شد كه داراي مراتب عالي وجود و مقام تجرد باشند.
Some people believe that death renders life meaningless, and a limited and mortal life is not worth living, especially if it entails hardships and pain. In contrast, through demonstrating the immortality of the soul, Mullā Ṣadrā maintains that there is no quiddative limit either for the truth of being or for human beings, and human life is not limited to the world of matter. Man’s motion begins with worldly efforts; however, it continues with death, and true and supreme life is attained in the light of death. Life will have its complete meaning provided that it attains immortality in the hereafter. Mullā Ṣadrā defines some mediocre and supreme purposes for human beings and believes that the level of happiness depends on the level of soulish perfection. He also argues that Man’s reality is mirrored in their theoretical intellect, which brings about true happiness. Moreover, he believes that the motion of practical intellect on the route to happiness paves the way for the transcendence of theoretical intellect. According to Mullā Ṣadrā, the world is a symbol of purgatory, which is a symbol of the hereafter. For him, the world and the hereafter are the same graded existence; they do not have any conflict with each other, and the hereafter represents the world in its most perfect form. Resurrection means attaining a kind of ontological openness and reaching an intellectual level which is the same true stage of Man’s existence. At this stage, all human beings will have a common grasp of the meaning of life; nevertheless, the true and maximum meaning will only be available to those who have attained the supreme stages of existence and the level of immateriality.