بررسی اعانه برجرم بامحوریت توجه به ارزش های اخلاقی در اسلام و حقوق
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامیراضیه سادات علوی 1 , مرتضی براتی 2 , مهدی ذوالفقاری 3
1 - دانشجوی دکتری، گروه فقه ومبانی حقوق، واحد دامغان، دانشگاه آزاد اسلامی، دامغان، ایران
2 - استادیار ومدیرگروه الهیات ومعارف اسلامی، فقه ومبانی حقوق، واحد دامغان، دانشگاه آزاد اسلامی دامغان، ایران
3 - استادیارگروه الهیات ومعارف اسلامی، فقه ومبانی حقوق، واحد دامغان، دانشگاه آزاد اسلامی دامغان، ایران
کلید واژه: اعانه براثم, جرم, ارزش های اخلاقی,
چکیده مقاله :
منظور ازمعاونت در جرم این است که فردی یا افرادی با همکاری و مساعدت با مباشر جرم به نحوی از انحاء مانند: تحریک، ترغیب، تطمیع، دسیسه، فریب و نیرنگ، سوءاستفاده از قدرت،اخفاء، تهیه وسایل ارتکاب جرم،با ارائه طریق ارتکاب جرم و تسهیل وقوع جرم بدون دخالت معاون در عنصر مادی، آن جرم صورت پذیرد، البته این همکاری باید قبل یا مقارن با وقوع جرم اصلی باشد. مجرمانه بودن عمل اصلی، شرط تحقق معاونت است. بدین معنا که رکن قانونی معاونت درجرم،آن است که عمل مباشر(عملش) مجرمانه باشد تا کار شخص، معاونت در جرم محسوب گردد. در فقه نیز معاونت در جرم، گناه و ستم، خود جرم است که کیفر تعزیر دارد. اثم در لغت به معنای گناه، بزه، ذنب و عدوان به معنای ظلم و ستم، بدخواهی و بی عدالتی است که درزمره مصادیق ومعیارهای، ضدارزشهای اخلاقی قلمداد می‌گردد بدین جهت استنباط می شود که؛ قرآن کریم تعاون در اثم و عدوان را نهی و تعاون در بر و تقوی که از شاخص های افعال نیک اخلاقی است را مقرر می کند و می فرماید: «تعاونوا علی البر و التقوی و لا تعانوا علی الاثم و العدوان» (مائده: 2). در تعریف معاونت برخی می گویند که این آیه بر حرمت اعانت در اثم و عدوان دلالت دارد و غیر از تعاون است. اعانت این است که کسی دیگری را یاری دهد، ولی تعاون عبارت است از همکاری دو یا چند نفر یا یک گروه با یکدیگر. به تعبیر دیگر، تعاون از باب تفاعل (مشارکت وهمکاری ) است و انجام آن بین دویا چند فاعل دارد. قاعده حرمت برا ثم یکی از قواعد فقهی است که در مقاله حاضر نگارنده ابتدا مدارک و مستندات این قاعده را از قرآن و روایات ارائه می‌کند و حکم عقل و اجماع را بیان می کند و معانی لغوی و اصطلاحی لغات این قاعده را تشریح می‌کند وبه رابطه معاونت و شرکت در جرم مغایربا ارزش‌های اخلاقی می‌پردازد.
The meaning of accessory in a crime is that a person or persons cooperate and assist with the perpetrator of the crime in a way such as: incitement, persuasion, enticement, conspiracy, deception and trickery, abuse of power, concealment, preparation of the means of committing the crime, by providing the means of committing the crime. The crime and facilitation of the occurrence of the crime without the involvement of the deputy in the material element of that crime, of course, this cooperation must be before or parallel to the occurrence of the main crime. The criminality of the main act is a condition for the fulfillment of the vice. This means that the legal element of being an accomplice in a crime is that the steward's act is criminal so that the person's work is considered an accessory to the crime. In jurisprudence, being a deputy in a crime, sin and oppression is the crime itself, which has the penalty of Ta'zir.Atham in the word means sin, offense, sin and aggression means cruelty, malice and injustice, which is considered among the examples and standards of moral anti-values, it is inferred that; The Holy Qur'an forbids cooperation in sin and aggression, and prescribes cooperation in piety, which is one of the indicators of good moral actions, and says: "Cooperation in the cause of evil and piety, and no cooperation in the cause of sin and aggression" (Maidah: 2). . In the definition of deputyship, some say that this verse refers to the sanctity of helping in evil and aggression, and it is different from cooperation. Aid is to help someone else, but cooperation is the cooperation of two or more people or a group with each other. In other words, cooperation is about interaction (participation and cooperation) and it involves several agents.The rule of sanctity is one of the rules of jurisprudence. In this article, the author first presents the evidence and documentation of this rule from the Qur'an and hadiths, and expresses the ruling of reason and consensus, and explains the lexical and idiomatic meanings of the words of this rule. The relationship of deputy and participation in the crime contradicts moral values.