تعیین خاستگاه و روند تکامل سیال‌های کانه‌زا براساس بررسی میانبارهای سیال در گستره مجیدآباد (شمال‌شرق اهر- شمال‌غرب ایران)
محورهای موضوعی :حانیه بابائی 1 , سیدغفور علوی 2 , وارطان سیمونز 3
1 - دانشگاه تبریز
2 - دانشگاه تبریز
3 - گروه علوم زمین، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز
کلید واژه: اپی‌ترمال, پورفیری, سیال درگیر, کانی‌زایی, مجیدآباد.,
چکیده مقاله :
گستره مجید¬آباد در شمال‌غرب ایران، استان آذربایجان شرقی و در 32 کیلومتری شمال‌شرق اهر واقع شده است. این گستره از لحاظ تقسیم‌بندی ساختاری- تکتونیکی ایران، در حوضه البرز-آذربایجان قرار دارد و بخشی از انتهای شمال¬غربی قوس ماگمایی ارومیه- دختر است. واحدهای تشکیل‌دهنده گستره شامل سنگ‌های آذرین و آذرآواری ائوسن با ترکیب آندزیتی، تراکی‌آندزیت تا تراکی‌بازالتی و توده‌های نفوذی الیگوسن با ترکیب مونزودیوریتی و گابرویی می‌باشند. در اثر فرآیندهای گرمابی شکل گرفته از توده نفوذی مونزودیوریتی در واحدهای رسوبی- آتشفشانی ائوسن، دگرسانی‌های گسترده‌ای در این گستره رخ داده است. کانه‌زایی به¬ شکل پراکنده و رگه- رگچه‌ای می‌باشد که در دو مرحله جداگانه درونزاد و برونزاد رخ داده است. کانه‌های درونزاد شامل پیریت و کالکوپیریت هستند که با کانه‌های برونزاد کالکوسیت، کوولیت، دیژنیت، هماتیت، لیمونیت و مالاکیت همراهی می‌شوند. در بررسی میانبارهای سیال پنج نوع میانبار سیال مشاهده می‌شود که شامل تک‌فاز مایع، تک‌فاز بخار، دو فازی غنی از مایع، دو فازی غنی از بخار و چندفازی حاوی فاز جامد در رگچه‌های کوارتزی کانه¬دار می‌باشند. براساس نتایج ریزدماسنجی، دمای همگن‌شدگی و شوری میانبارهای سیال بررسی شده به ترتیب 142 تا 567 درجه سانتی‌گراد و چهار تا 53 درصد وزنی معادل نمک طعام می‌باشد. لیگاندهای موثر در حمل و نقل فلزات از نوع کلریدی و سولفیدی بوده و پدیده جوشش، سرد شدن و رقیق‌شدگی با سیال‌های جوی عامل اصلی ته‌نشست عناصر فلزی و رخداد کانی‌سازی در گستره مجیدآباد است. بر این اساس، کانی‌سازی در گستره مجیدآباد در شرایط اپی‌ترمال و شاید وابسته به یک سامانه پورفیری صورت گرفته است.
The Majid Abad area is located in the northwest of Iran, East Azarbaijan province and 32 km northeast of Ahar. In terms of structural-tectonic classification of Iran, this region is located in the Alborz-Azarbaidjan zone and is part of the NW end of Urumieh-Dokhtar magmatic arc. The rock units of the region include Eocene igneous and pyroclastic rocks with andesite, trachy-andesite to trachy-basalt composition and Oligocene intrusive bodies of monzodiorite and gabbro composition. Mineralization is in the form of disseminations and veins-veinlets, which occurred in two separate stages, hypogene and supergene. Hypogene ore minerals include pyrite and chalcopyrite, which are accompanied by supergene chalcocite, covellite, digenite, hematite, limonite and malachite. In the investigation of fluid inclusions, 5 types of fluid inclusion were observed, including mono-phase liquid, mono-phase vapor, two-phase liquid-rich, two-phase vapor-rich and multiphase, occurring within ore-braing quartz veins. Based on the microthermometry results, the homogenization temperature and salinity of the examined fluid inclusions are 142 to 567 °C and 4 to 53 wt.% NaCl equivalent, respectively. The effective ligands in the transportation of metals are chloride and sulfide, and the occurrence of boiling, cooling and dilution with atmospheric fluids is the main cause of the deposition of metallic elements and the mineralization in Majid Abad area. On this basis, mineralization in Majid Abad area took place in an epithermal condition and probably related to a porphyry system.