بازسازی شاخص¬های فیزیکوشیمیایی با استفاده از شیمی بیوتیت و کلریت در کانسار مس پورفیری کدر، کمان ماگمایی سنوزوئیک کرمان
محورهای موضوعی :مجید حیدری 1 , علیرضا زراسوندی 2 , محسن رضایی 3 , عادل ساکی 4 , سینا اسدی 5
1 - دانشگاه شهید چمران اهواز
2 - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
3 - دانشگاه شهید چمران اهواز
4 -
5 - دانشگاه شیراز
کلید واژه: بیوتی کلریت کانسار مس پورفیری کدر کمان ماگمایی سنوزوئیک کرمان,
چکیده مقاله :
کانسار مس پورفیری کدر در 14 کیلومتری جنوب باختر دهج در شمال شرق کمان ماگمایی سنوزوئیک کرمان واقع شده و با نفوذی های دیوریت تا کوارتزدیوریت مرتبط می باشد. با توجه به تأثیر مهم شاخص هایی نظیر فوگاسیته اکسیژن، محتوی هالوژنی و تغییرات دمایی توده آذرین در کانه زایی پورفیری، هدف از پژوهش حاضر، بررسی این شاخص های فیزیکوشیمیایی در توده ماگمایی و زون پتاسیک کانسار کدر با بهره گیری از شیمی بیوتیت و کلریت های حاصل از دگرسانی است. SiO2، K2O و TiO2 در بیوتیت و Al2O3 در کلریت فراوانی بیشتری دارند. تهی شدگی SiO2 و K2O در کلریت ، به دلیل تشکیل فلدسپارپتاسیم و تا حدودی آدولاریا در خلال تبدیل بیوتیت به کلریت است. شیمی بیوتیت، جایگاه تکتونیکی کالک آلکالن را برای پورفیری کدر نشان می دهد. برمبنای نمودار FeO/FeO+MgO در مقابلMgO، توده نفوذی کدر دارای منشأ گوشته ای با اختلاط اندک مواد پوسته است. بر اساس نمودار Fe2+/Fe2+ +Mg2+ در مقابل Si، کلریت های مطالعه شده در رده کلینوکلر قرار می گیرند. شرایط فوگاسیته اکسیژن در کانسار کدر، در محدوده HM و به میزان اندک NNO قرار دارد. دماسنجی بیوتیت و کلریت در پورفیری کدر به ترتیب کمینه و بیشینه 516 تا 680 درجه سانتی‌گراد و 19/180 تا 87/369 درجه سانتی‌گراد را نشان می دهند. Log fH2O/fHF وLog fH2O/fHCl, در بیوتیت-های کانسار کدر به ترتیب 77/5-57/4 و 62/4-34/4 با میانگین 95/4 و 46/4 می باشد که مبین بالاتر بودن آب نسبت به محتوای هالوژنی است. نمودار XFe و XMg در مقابل XF/XOH و XCl/XOH نشان‌دهنده شرایط فوگاسیته یکسان Cl در کدر است. نهایتاً، براساس نتایج دماسنجی بیوتیت های ماگمایی (با میانگین 1/611 درجه سانتی‌گراد) می توان احتمال داد که غالب ماندن دمای بالا به همراه ثبات شرایط بالای فوگاسیته اکسیژن طی دگرسانی پتاسیک، از عوامل مؤثر در عیار نسبتاً پایین کانسار کدر می باشد.
The Keder porphyry copper deposit is located 14 km SW of Dehej in the north-eastern of Kerman Cenozoic magmatic arc. It is associated with diorite to quartz diorite intrusions. Considering the important role of oxygen fugacity, halogen content, and temperature in the mineralization efficiency of porphyry systems, the aims of present research is the investigation of these physicochemical attributes in the magmatic stage, as well as potassic alteration of Keder porphyry using biotite and chlorite chemistry. Compared with chlorite, biotite has high SiO2, K2O, TiO2 concentrations. On the other hand, Al2O3 has highest concentration in chlorite. The depletion of K2O and SiO2 are related to the formation of adularia and K-feldspar accompanying with the breakdown of biotite to chlorite. Biotite chemistry shows that the Keder intrusion is calc-alkaline in nature. Based on FeO/FeO+MgO vs MgO diagram, biotites from Keder intrusion plot within the mantle source (M) and to a lesser extent in the crustal materials field. Using the Si vs Fe2+/Fe2+ +Mg2+ diagram, secondary chlorites that replaced biotite plot collectively within clinochlore composition. Oxygen fugacities of Keder deposit occur in HM-NNO area. The investigation of geothermometry on biotites and chlorite in the Keder porphyry copper deposit shows a temperature range between 516-680° C and 180.19-369.87° C respectively. The log fH2O/fHF and log fH2O/fHCl values range between 4.57-5.77 and 4.34-4.62 that show water content is more than halogen content in Keder intrusion. According to XFe and XMg vs. XF/XOH and XCl/XOH, Cl fugacity was similar in Keder porphyry copper deposit. Finally, it seems that high temperature together with prevailing of high oxygen fugacities during potassic alteration (onset of sulfide mineralization) could be considered as important factors on low grade mineralization at Keder deposit.