• فهرست مقالات


      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - بررسی تطبیقی عملکرد شورای امنیت در قبال تحولات لیبی، یمن و بحرین(2012-2011) از دیدگاه حقوق بین‌الملل
        رضا  موسی‌زاده رضا  رنجبر
        تحولات اخیر در کشورهای عرب با وقوع اعتراض‌های مردمی در تونس علیه حکومت دیکتاتوری در این کشور، از دسامبر 2010 شروع شد و دامنه آن به‌تدریج به دیگر کشورها ازجمله مصر، لیبی، یمن، بحرین، سوریه، اردن، مراکش و عربستان سرایت کرد و در کشورهای مصر، لیبی و یمن سبب سقوط دیکتاتورهای چکیده کامل
        تحولات اخیر در کشورهای عرب با وقوع اعتراض‌های مردمی در تونس علیه حکومت دیکتاتوری در این کشور، از دسامبر 2010 شروع شد و دامنه آن به‌تدریج به دیگر کشورها ازجمله مصر، لیبی، یمن، بحرین، سوریه، اردن، مراکش و عربستان سرایت کرد و در کشورهای مصر، لیبی و یمن سبب سقوط دیکتاتورهای موجود شد. در سایر کشورها مانند بحرین و سوریه (البته با ماهیتی متفاوت‎تر) این درگیری‎ها همچنان ادامه دارد. این پدیده‎ها از جنبه‎های مختلف سیاسی، اجتماعی و حقوقی قابل بررسی است. هدف پژوهش حاضر بررسی اقدامات شورای امنیت در قبال تحولات سه کشور لیبی، یمن و بحرین از بعد حقوقی است. این پژوهش معتقد است که شورای امنیت در قبال تحولات اخیر در این کشورها، رویکردی دوگانه و در راستای منافع قدرت‌های بزرگ داشته است که ضمن بررسی تطبیقی عملکرد این نهاد در قبال تحولات این کشورها، این امر بهتر روشن خواهد شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - کنگره آمریکا و اصلاحات سازمان‌ملل متحد
        سیدعلی طباطبایی ناهید فراهانی
        کنگره برجسته‌ترین و مهم‌ترین نهاد تأثیرگذار بر عملکرد مقامات آمریکا نسبت به سازمان‌ملل است که نقش مهمی در شکل‌دادن به سیاست‌های این کشور نسبت به سازمان‌ملل دارد. به‌باور برخی از اعضای کنگره، با توجه به موقعیت منحصربه‌فرد آمریکا در صحنه جهانی و نیز در سازمان ملل، این کشو چکیده کامل
        کنگره برجسته‌ترین و مهم‌ترین نهاد تأثیرگذار بر عملکرد مقامات آمریکا نسبت به سازمان‌ملل است که نقش مهمی در شکل‌دادن به سیاست‌های این کشور نسبت به سازمان‌ملل دارد. به‌باور برخی از اعضای کنگره، با توجه به موقعیت منحصربه‌فرد آمریکا در صحنه جهانی و نیز در سازمان ملل، این کشور باید نقش تعیین‌کننده‌ای در تصمیم‌گیری‌های سازمان ملل داشته باشد. با توجه به این‌که حق عضویت آمریکا در سازمان‌ملل که روندی رو به افزایش دارد، توسط کنگره این کشور تأمین می شود، پر‌واضح است که چرا اصلاحات مدیریتی و بودجه سازمان‌ملل در اولویت دولت و کنگره آمریکا قرار می‌گیرد. تاکنون قوانین بسیاری در رابطه با اصلاحات در سازمان ملل به‌تصویب رسیده‌اند. برخی نمایندگان کنگره بر این باورند که قوانین تصویب‌شده، توانسته است اهداف این کشور را در سازمان ملل تحقق بخشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - قلمرو ایران بزرگ، زمینه‌‌ساز یک نظام منطقه‌ای
        علی زینی وند
        این مقاله تلاش می‌کند تا مؤلفه‌های سازندۀ یک نظام منطقه‌ای نوین در قلمرو فرهنگی ایران بزرگ را مورد بررسی و مطالعه علمی قرار دهد. در این نوشتار کوشش شده است تا هم عوامل مشترک و پیوند‌دهنده مورد نیاز یک سازه منطقه‌ای و هم عوامل برهم‌زننده نظم منطقه‌ای، مورد واکاوی قرار گی چکیده کامل
        این مقاله تلاش می‌کند تا مؤلفه‌های سازندۀ یک نظام منطقه‌ای نوین در قلمرو فرهنگی ایران بزرگ را مورد بررسی و مطالعه علمی قرار دهد. در این نوشتار کوشش شده است تا هم عوامل مشترک و پیوند‌دهنده مورد نیاز یک سازه منطقه‌ای و هم عوامل برهم‌زننده نظم منطقه‌ای، مورد واکاوی قرار گیرد. سه مؤلفه‌ای که در این قلمرو پهناور شناسایی و مورد ارزیابی و بررسی قرار گرفته است، عبارتند از: الف- وحدت سرزمینی، ب- تاریخ و سرنوشت مشترک، ج- فرهنگ و عوامل فرهنگی مشترک. به‌نظر می‌‌رسد متغیرهای وحدت‌بخش در قلمرو ایران بزرگ، در صورت مساعدت و همکاری دیگر بازیگران این منطقه، می‌‌تواند آن را در آینده به یکی از مناطق بسیار موفق و توانمند در همۀ زمینه‌ها تبدیل کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - مسئوليت سازمان منع سلاح‌هاي شيميايي در قبال نقض امور محرمانه از سوي كاركنان دبيرخانه
        محسن نذیری اصل
        سازمان منع سلاح‌های شیمیایی در زمره معدود نهادهای بین‌الدولی‌ در حوزه خلع‌سلاح است که باوجود دسترسی بسیار گسترده اعضای دبیرخانه به اطلاعات مربوط به فعالیت‌های کشور‌های عضو در حوزه صنایع شیمیایی، دارای رژیمی متفاوت نسبت به سایر سازمان‌های بین‌المللی در زمینه امور محرمانه چکیده کامل
        سازمان منع سلاح‌های شیمیایی در زمره معدود نهادهای بین‌الدولی‌ در حوزه خلع‌سلاح است که باوجود دسترسی بسیار گسترده اعضای دبیرخانه به اطلاعات مربوط به فعالیت‌های کشور‌های عضو در حوزه صنایع شیمیایی، دارای رژیمی متفاوت نسبت به سایر سازمان‌های بین‌المللی در زمینه امور محرمانه، به‌ویژه مقررات مربوط به اقدامات متخلفانه کارکنان دبیرخانه و مسئولیت سازمان‌های بین‌المللی درخصوص اعمال متخلفانه آنان است. در این راستا، پرسش اساسی مقاله حاضر این است که آیا رژیم نقض امور محرمانه کنوانسیون سلاح‌های شیمیایی متفاوت از مقررات مربوط حقوق بین‌الملل عام بوده و مفاد این کنوانسیون، به‌ویژه آیین ناظر بر موارد نقض و یا اتهام نقض امور محرمانه (بند 22 بخشD ضمیمه کنوانسیون) رافع مسئولیت کارکنان دبیرخانه سازمان منع سلاح‌های شیمایی در قبال اعمال متخلفانه آنها می‌باشد‌؟ فرضیه نگارنده آن است که مقررات کنوانسیون سلاح‌های شیمیایی بخش مهمی از مقررات حقوق بین‌الملل عمومی بوده و رژیم امور محرمانه سازمان منع سازمان سلاح‌های شیمیایی و مسئولیت ناشی از نقض این مقررات تابعی از این نظام است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - بازشناسی سازمان همکاری شانگهای بر بنیانِ نسل سوم نظریه‌ منطقه‌گرایی
        محسن  خلیلی معصومه  زارعی‌هدک
        سازمان همکاري شانگهاي ازجمله سازمان‌هاي منطقه‌اي است که با هدف اعتمادسازي بين کشورهاي عضو و مبارزه با تروريسم، افراط‌گرايي مذهبي و جدايي‌طلبي و به‌منظور مقابله با هژموني يک‌جانبه‌گرايانه‌ آمريکا در نظام بين‌الملل، با عضويت کشورهاي چين، روسيه، کشورهاي آسياي مرکزي (به‌است چکیده کامل
        سازمان همکاري شانگهاي ازجمله سازمان‌هاي منطقه‌اي است که با هدف اعتمادسازي بين کشورهاي عضو و مبارزه با تروريسم، افراط‌گرايي مذهبي و جدايي‌طلبي و به‌منظور مقابله با هژموني يک‌جانبه‌گرايانه‌ آمريکا در نظام بين‌الملل، با عضويت کشورهاي چين، روسيه، کشورهاي آسياي مرکزي (به‌استثناي ترکمنستان) و عضويت ناظر ايران، هند، پاکستان و مغولستان تشکيل شده است. سازمان همکاري شانگهاي بخشي از فرايند همگرايي در آسيا است، ولی به‌نظر مي‌رسد در فضايي متفاوت از منطقه‌گرايي در آسيا شکل گرفته است. منطقه‌گرايي در آسيا در قالب سه نسل منطقه‌گرايي هژمونيک، منطقه‌گرايي مستقل و منطقه‌گرایی نوين، قابل توضيح است. نگارندگان کوشش می‌کنند سازمان همکاری شانگهای را از منظر نسل سوم منطقه‌گرایی، بازتفسیر نمایند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - ژئوپلیتیک انرژی ایران و رویکرد اتحادیه اروپا
        سیدشمس‌الدین  صادقی
        از آنجا که روند رو به افزایش وابستگی به واردات نفت و گاز، وجه اشتراک تمامی اعضای اتحادیه اروپا است، امنیت عرضه‌ انرژی از مباحث محوری این اتحادیه‌ تلقی شده؛ چراکه درصورت اطمینان از سلامت و کارایی وضعیت بازار انرژی است که این کشورها قادر خواهند بود تا همچنان رشد شتابان مص چکیده کامل
        از آنجا که روند رو به افزایش وابستگی به واردات نفت و گاز، وجه اشتراک تمامی اعضای اتحادیه اروپا است، امنیت عرضه‌ انرژی از مباحث محوری این اتحادیه‌ تلقی شده؛ چراکه درصورت اطمینان از سلامت و کارایی وضعیت بازار انرژی است که این کشورها قادر خواهند بود تا همچنان رشد شتابان مصرف انرژی را تداوم بخشند. با توجه به این مطلب که روند رو به افزایش مصرف انرژی با تأکید بر گاز، پرسش‌های فراوانی را در‌خصوص وضعیت آینده‌ امنیت انرژی، برای اعضای این اتحادیه فراهم آورده است، این پژوهش تلاش می‌کند تا ابتدا بر روند رو به تزاید تقاضای مصرف گاز و خطرات ناشی از وابستگی اعضای این اتحادیه به شرکت گازپروم روسیه و تکرار تجربه‌ اکراین و بحران بین‌المللی گاز در سال‌های 2006 و 2009 تمرکز کند، سپس به تحلیل ابعاد ژئوپلیتیکی و بین‌المللیِ امنیت انرژیِ آینده‌ اتحادیه اروپا و برنامه‌‌های راهبرد اقدام انرژی اعضای این اتحادیه‌ به‌عنوان راهکاری جهت مقابله‌ با چالش‌های مذکور بپردازد. سپس به موقعیت ژئواکونومیک ایران به‌عنوان بدیلی مناسب جهت تأمین امنیت انرژی اروپا می‌پردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - نقش ناتو در گسترش جامعه امن اروپای غربی
        آرمین امینی الهام  حسین‌خانی
        جامعه امن اروپای غربی، آشکارترین و مهم‌ترین جامعه امن در جهان معاصر است. این جامعه امن دارای سه نهاد اصلی است که عبارتند از؛ پیمان آتلانتیک شمالی، اتحادیه اروپا و سازمان امنیت و همکاری اروپا. همه جوامع امن، خود را چنان تعریف می‌کنند که میان «خود» و «دگری»، غیریت ایجاد ن چکیده کامل
        جامعه امن اروپای غربی، آشکارترین و مهم‌ترین جامعه امن در جهان معاصر است. این جامعه امن دارای سه نهاد اصلی است که عبارتند از؛ پیمان آتلانتیک شمالی، اتحادیه اروپا و سازمان امنیت و همکاری اروپا. همه جوامع امن، خود را چنان تعریف می‌کنند که میان «خود» و «دگری»، غیریت ایجاد نمایند که این امر نظریات جامعه امن را به نظریات سازه‌انگاری پیوند می‌دهد. به همین‌سان، جامعه امن اروپای غربی نیز همچون هر جامعه امن دیگر، هنجارها، هویت‌ها و منافع خاص خود را تعریف کرده است. در کنار این، برخی از جوامع امن تلاش می‌کنند تا مرزهای خود را در ورای منطقه اعضای اصلی خویش گسترش دهند و برای این امر نهادهای ویژه‌ای را نیز تأسیس می‌کنند. در جامعه امن اروپای غربی، سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو)، طلایه‌دار گسترش است. این مقاله تلاش می‌کند با روش تاریخی و توصیفی به این پرسش پاسخ دهد که جامعه امن اروپای غربی از طریق نهاد ناتو چگونه گسترش یافته است؟ پرونده مقاله