فهرست مقالات
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - راهبرد سیاست همسایگی و نظمسازی ژئواکونومیکی چندجانبه؛ جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا
امیر عباسی خوشکارنظمسازی ژئواکونومیکی بهعنوان یکی از پایههای اصلی نظمسازی راهبردی در سطح منطقه غرب آسیا و ایفای نقش ثباتسازی اقتصادی در مناطق پیرامونی به یکی از جهتگیریهای اصلی سیاست خارجی منطقهای جمهوری اسلامی ایران تبدیل شده است. سیاست همسایگی بر مبنای دیپلماسی اقتصادی در خوشه چکیده کاملنظمسازی ژئواکونومیکی بهعنوان یکی از پایههای اصلی نظمسازی راهبردی در سطح منطقه غرب آسیا و ایفای نقش ثباتسازی اقتصادی در مناطق پیرامونی به یکی از جهتگیریهای اصلی سیاست خارجی منطقهای جمهوری اسلامی ایران تبدیل شده است. سیاست همسایگی بر مبنای دیپلماسی اقتصادی در خوشه ژئواکونومیکی آسیای مرکزی و قفقاز فضای تنفس تجاری مناسبی را در قالب عضویت در اتحادیه اقتصادی اوراسیا فراهم ساخته است. صادرات کالاها و خدمات مصرفی و سرمایهای به این منطقه جهت تقویت صادرات و ارزآوری از جمله اهداف پیوستن به اتحادیه مذکور هستند. سؤال پژوهش حاضر این بوده که «فرصتها و چالشهای پیش روی عضویت ایران در اتحادیه اقتصادی اوراسیا جهت تأثیرگذاری و مشارکت ژئواکونومیکی در آسیای مرکزی و قفقاز چیست؟» و این فرضیه در پاسخ مطرح شده است که فرصت گسترش بازارهای صادراتی و تقویت همگرایی ژئوانرژی با اعضای اتحادیه مهمترین فرصتها و عدم مکمل بودن اقتصادهای اعضا و وجود رقابت در صادرات انرژی از جمله چالشهای پیش روی جمهوری اسلامی ایران در بازارهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا است. روش پژوهش در مقاله حاضر توصیفی- تبیینی بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - فرصتها و تهدیدهای حقوقی- سیاسی، دفاعی و امنیتی عضویت ایران در سازمان منع سلاحهای شیمیایی
عفیفه عابدیبا توجه به گسترش فناوریهای سلاحهای کشتارجمعی و عدم عضویت دشمن منطقهای ایران یعنی اسرائیل در سازمان و بهرغم شاخصهای ذکرشده برای موفقیت کنوانسیون منع سلاحهای شیمیایی(CWC) و سازمان بینالمللی منع سلاحهای شیمیایی (OPCW)، همواره این نگرانی درباره عضویت ایران در OPCW چکیده کاملبا توجه به گسترش فناوریهای سلاحهای کشتارجمعی و عدم عضویت دشمن منطقهای ایران یعنی اسرائیل در سازمان و بهرغم شاخصهای ذکرشده برای موفقیت کنوانسیون منع سلاحهای شیمیایی(CWC) و سازمان بینالمللی منع سلاحهای شیمیایی (OPCW)، همواره این نگرانی درباره عضویت ایران در OPCW مطرح است که ایران با عضویت در سازمان منع سلاحهای شیمیایی نهتنها بازدارندگی تسلیحاتی خود را از دست دهد، بلکه با ارائه اطلاعات و آمار محرمانه به این سازمان در معرض تهدید اطلاعاتی قرار گیرد. پرسش اصلی پژوهش حاضر این بوده است که ایران با عضویت در کنوانسیون منع سلاحهای شیمیایی (CWC) و سازمان بینالمللی منع سلاحهای شیمیایی از چه فرصتهای حقوقی- سیاسی، دفاعی و امنیتی برخوردار و در عین حال با چه تهدیدهایی مواجه خواهد بود. هدف این تحقیق تبیین دقیق این فرصتها و تهدیدها برای بهرهمندی بیشتر از آنها برای تأمین منافع ایران است. یافتههای پژوهش نشان داده است که تهدیدهای ضمنی عضویت در کنوانسیون و سازمان منع سلاحهای شیمیایی، بدون عضویت نیز برقرار است، اما فرصتهای مستقیم و ضمنی عضویت ایران در این کنوانسیون و سازمان غیرقابل چشمپوشی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - استراتژی سیاسی و نظامی ناتو در چشمانداز 2030 و پیامدهای جهانی
رحیم بایزیدی عسگر صفریماهیت پویای ساختار و توزیع جهانی قدرت، محیط بینالمللی را به عرصه تحولات پرشتاب سیاسی، نظامی و امنیتی تبدیل کرده است. تأسیس ناتو، نتیجة یکی از همین تحولات، یعنی گسترش سریع توان نظامی و ژئوپلیتیک شوروی بود. این سازمان در طول حیات خود با چالشهای گستردهای مواجه بوده است چکیده کاملماهیت پویای ساختار و توزیع جهانی قدرت، محیط بینالمللی را به عرصه تحولات پرشتاب سیاسی، نظامی و امنیتی تبدیل کرده است. تأسیس ناتو، نتیجة یکی از همین تحولات، یعنی گسترش سریع توان نظامی و ژئوپلیتیک شوروی بود. این سازمان در طول حیات خود با چالشهای گستردهای مواجه بوده است که یکی از مهمترین آنها فروپاشی شوروی و از بین رفتن فلسفه تأسیسی آن بود؛ اما ناتو در فضای پساجنگ سردی روابط بینالملل با اتکا بر مفاهیم استراتژیک خود و با استفاده از درگیری روسیه در دوران گذار و همچنین برجستهسازی تهدیدات نوظهور همچون تروریسم، نهتنها به حیات خود تداوم بخشید، بلکه تعداد اعضای آن از 16 کشور (قبل از فروپاشی شوروی) به 30 کشور (2020) افزایش پیدا کرد. با وجود سطح بالای سازگاری ناتو با تحولات بینالمللی، توزیع جهانی قدرت بهسرعت در حال تغییر است؛ بهنحویکه چالشهای بنیادی و اساسی را پیش روی این نهاد قرار داده است. بر این اساس، پژوهش حاضر در پی پاسخ به سه مسئله اساسی شامل چیستی چالشها و تهدیدات پیش روی ناتو در ارزیابی محیط سیاسی و امنیتی بینالمللی، استراتژی مواجهة ناتو با این تهدیدات و پیامدهای آن بوده است. این مقاله با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی ضمن استخراج نظام تهدیدهای پیش روی ناتو از طریق مطالعه اسنادی، به برخی از مهمترین محورهای استراتژی ناتو تا سال 2030 پرداخته و در پایان پیامدهای جهانی استراتژی جدید ناتو را در حوزههای مورد بحث تحلیل کرده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - ارزیابی نقش سازمانهای منطقهای جنوب و جنوب شرق آسیا در مبارزه با تروریسم دریایی: مطالعة موردی سارک، بیمستک و آسهآن
فرهاد طلایی مارال جاویدبختآبهای منطقة جنوب و جنوب شرق آسیا، از دیرباز بستر رواج انواع جرائم سازمانیافتة مرتبط با محیط دریاها به شمار میآمدهاند. با پیشرفت روزافزون تهدید تروریسم و اشاعة آن در سراسر جهان و دستیابی گروههای تروریستی به ابزارهای کارآمدتر و جدیدتر، خطر تروریسم گستردهتر شده، چکیده کاملآبهای منطقة جنوب و جنوب شرق آسیا، از دیرباز بستر رواج انواع جرائم سازمانیافتة مرتبط با محیط دریاها به شمار میآمدهاند. با پیشرفت روزافزون تهدید تروریسم و اشاعة آن در سراسر جهان و دستیابی گروههای تروریستی به ابزارهای کارآمدتر و جدیدتر، خطر تروریسم گستردهتر شده، ابعاد و اشکال مختلفی به خود گرفته و به عرصة دریاها نیز راه یافته است. تروریسم دریایی، بهویژه در مناطقی که سایر جرائم دریایی در آنها رواج دارد، بهواسطة ایجاد پیوندهای مجرمانه بین مرتکبین این جرائم، تهدیدی جدی علیه صلح و امنیت دریاها محسوب میگردد. ماهیت سازمانیافتة این جرائم، موجب میشود که مبارزه با آنها جز از طریق تلاشهای جمعی مؤثر واقع نگردد. در این میان، نقش سازمانهای بینالمللی منطقهای، در مبارزه با تروریسم دریایی انکارناپذیر است. مقالة پیش رو، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، به ارزیابی عملکرد نمونههایی از سازمانهای فعال در منطقة جنوب و جنوب شرقی آسیا در مبارزه با تروریسم دریایی پرداخته و نقاط قوت و ضعف و چالشهای آنها را برآورد کرده است. این پژوهش در انتها نتیجه گرفته است که فعالیتهای این سازمانها برای مبارزه با تروریسم دریایی لازم، اما ناکافی بودهاند و مهمترین چالش پیش رو در این راستا، فقدان استراتژیهای جمعی در بعد منطقهای است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - ترویج نوآوری بهواسطه استانداردسازی: مطالعه موردی قانون سوخت کمسولفور سازمان بین المللی دریانوردی
مریم محمدی محمد نقیزاده ولی بازارچیاز ابتدای دهه 1990 میلادی «تأثیر قوانین و استانداردها جهت تحریک نوآوری در سازمانها»، محل بحث مقالات و تحقیقات مختلفی بوده است. این پژوهش جهت شناسایی انواع استانداردها و سازوکار تأثیر آنها بر نوآوری بهواسطه سیاستهای عمومی، ابتدا با مطالعات کتابخانهای تعاریف نوآوری و چکیده کاملاز ابتدای دهه 1990 میلادی «تأثیر قوانین و استانداردها جهت تحریک نوآوری در سازمانها»، محل بحث مقالات و تحقیقات مختلفی بوده است. این پژوهش جهت شناسایی انواع استانداردها و سازوکار تأثیر آنها بر نوآوری بهواسطه سیاستهای عمومی، ابتدا با مطالعات کتابخانهای تعاریف نوآوری و سیاست نوآوری را جمعآوری و در ادامه ارتباط انواع استاندارد با نوآوری و تأثیر قوانین دولتی با انواع استانداردهای اشاری را بررسی کرده است. سپس در مطالعه موردی «استاندارد الزامآور استفاده از سوخت کمسولفور از ابتدای سال 2020 در صنعت کشتیرانی» ساختار سازمان بینالمللی دریانوردی و مراحل تبدیل یک پیشنهاد به استاندارد در این سازمان را تشریح نموده است. در بخش پایانی با بهکارگیری روش کیفی و مصاحبه با خبرگان، راهکارهای متنوعی که کشورها و شرکتهای بزرگ در صنایع مختلف برای تطابق با این استاندارد ارائه نمودهاند، از نظر واکنش نوآورانه به موضوع استاندارد تحلیل و ارزیابی شده است؛ راهکارهایی شامل بهرهبرداری از گازوئیل دریایی و سوختهای کمگوگرد، بهرهبرداری از آمیزههای سوختی کمگوگرد، نصب واحدهای آلایندهزدای گازهای احتراقی در کشتیها، استفاده از گاز طبیعی یا استفاده از سایر سوختهای دریایی مانند متانول، سوختهای زیستی در دست واحدهای تحقیق و توسعه در صنایع مختلف پالایشگاهی، شیمیایی، نانو و پلیمر که انواع نوآوری در فناوریهای محصول و فرایند و در سطوح مختلف را ایجاب میکنند. این مطالعه موردی نشان داده است که یک استانداردسازی جهانی در ترغیب انواع روشهای نوآوری مؤثر است و میتواند مسیر توسعه آینده کشورها و شرکتها را شکل دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - سنجش ارتباط بین دیپلماسی ورزشی و پرستیژ بینالمللی کشورها؛ مطالعه موردی میزبانی قطر برای جام جهانی فوتبال 2022
حسین پلونده فرزاد رستمیورزش مدرن به طرز چشمگیری بینالمللی شده و استفاده استراتژیک، آگاهانه و هدفدار از ورزش توسط کشورها برای ایجاد تعامل، اطلاعرسانی و ایجاد نمایهای مثبت و افزایش اعتبار بینالمللی جهت افزایش کنشگری و پیگیری اهداف سیاست خارجی را میتوان به دیپلماسی ورزشی ربط داد. ورزش بهع چکیده کاملورزش مدرن به طرز چشمگیری بینالمللی شده و استفاده استراتژیک، آگاهانه و هدفدار از ورزش توسط کشورها برای ایجاد تعامل، اطلاعرسانی و ایجاد نمایهای مثبت و افزایش اعتبار بینالمللی جهت افزایش کنشگری و پیگیری اهداف سیاست خارجی را میتوان به دیپلماسی ورزشی ربط داد. ورزش بهعنوان یکی از ابزارهای موجود در دیپلماسی و سیاست دارای نقشی مثبت است و دیپلماسی ورزشی به ابزاری برای دولتها تبدیل شده تا با استفاده از آن، جایگاه و اعتبار خود را بهبود بخشند؛ بنابراین مهم است به این موضوع پرداخته شود که علاوه بر قدرتهای نظامی یا سیاسی، راههای دیگر و کمهزینهتری نیز وجود دارد که کشورها بتوانند به اهداف خود برسند. قطر یکی از این کشورهاست که با وجود موقعیت جغرافیایی خاص آن، در حال استفاده از این نوع دیپلماسی برای رسیدن به اهداف منطقهای و بینالمللی خود است. در همین چارچوب، پرسش اصلی مقاله پیش رو اینگونه بیان شد که دیپلماسی ورزشی چگونه بر پرستیژ بینالمللی قطر تأثیرگذار است و با استفاده از روش تحلیلی توصیفی این فرضیه به دست آمد که قطر توانسته از طریق دیپلماسی ورزشی و در ذیل آن گرفتن حق میزبانی جام جهانی فوتبال در سال 2022، با چهار مؤلفة تبدیل شدن به یک بازیگر مهم منطقهای، فرصت مهم دیپلماسی عمومی و قدرت نرم، مشارکت در مورد صلح و امنیت و جذب افکار عمومی، نقشی جدی برای خود پیدا کند و در نهایت پرستیژ و اعتبار بینالمللی خود را افزایش دهد. پرونده مقاله