نقش رون اصفهانی در روشنایی طبیعی فضاهای مجاور حیاط مرکزی: خانه¬های تاریخی شهر اصفهان
محورهای موضوعی :
1 - واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.
کلید واژه: زاویه تابش خورشید, جهت‌گیری ساختمان, روشنایی, فضاهای اصلی, خانه‌های تاریخی یک حیاط, شهر اصفهان.,
چکیده مقاله :
یکی از عوامل مؤثر در طراحی بناها، جهت‌گیری مناسب آن‌ها نسبت به جهت قرارگیری خورشید و استفاده مطلوب از نور طبیعی است. در تحقیقات انجام‌شده دررابطه‌با بناهای ساخته‌شده در ایران به سه رون (جهت) اشاره‌شده که جهت‌گیری بناهای شهر، نسبت به نور خورشید، جهت باد و به‌طورکلی استفاده مناسب از شرایط بهینه از ویژگی‌های اقلیمی را مدنظر قرار داده است. سؤال اصلی تحقیق آن است که جهت قرارگیری خانه‌ها چه برمبنای رون و چه برمبنای زاویه قرارگیری آن¬ها در روشنایی نماها و به تبع آن فضاها چه نقشی داشته است؟ هدف از این تحقیق است که نقش جهت قرار¬گیری خانه¬ها در روشنایی فضاها را موردمطالعه قرار دهد. روش به‌کاربرده شده در این پژوهش روش تحقیق به‌صورت کیفی و برای جمع‌آوری داده‌ها از روش کتابخانه‌ای و میدانی بهره برده شده و تحلیل داده‌ها بر اساس روش توصیفی و تفسیری انجام‌شده است. نتایج این تحقیق بیانگر آن است که کشیدگی خانه در محور شمالی- جنوبی در زمستان به‌صورت محدود برمبنای رون اصفهان بهتر از بقیه زاویه‌های قرارگیری دیگر برای روشنایی تهرانی (زمستان نشین) عمل می‌کند. اما درمجموع و در هیچ‌کدام از جهت‌ها تأثیر چشمگیری در روشنایی نماها نداشته‌اند. اما زاویه¬های قرارگیری متنوع در خانه‌های تاریخی که بر اساس رون اصفهان ساخته نشده‌اند، وابسته به شرایط اقلیمی نبوده و بیشتر بر اساس شکل زمین و کشیدگی محوری آن ایجادشده است.
One of the influential factors in building design is their proper orientation regarding the placement of the sun and the optimal utilization of natural light. Research conducted on buildings constructed in Iran has referred to three orientations (directions): the orientation of urban buildings relative to sunlight, wind direction, and generally the appropriate use of optimal climatic conditions. This article aims to investigate the orientation of courtyard houses in the city of Isfahan, built during the Safavid and Qajar periods, and its impact on the illumination of facades and spaces situated in each direction. The main research question is based on the orientation of houses, both in terms of direction and angle, and how it has affected the illumination of facades and consequently the spaces. The purpose of this research is to study the role of the orientation of houses in the illumination of spaces. The method employed in this study is qualitative research, and data collection utilized both library and field methods, with data analysis conducted using descriptive methods. The results of this research indicate that the orientation of houses on a north-south axis in winter, based on the Isfahan pattern, performs better than other angles for Tehran-style illumination (winter-oriented). However, overall, none of the orientations had a significant impact on facade illumination. Nonetheless, the varied placement angles in historical houses not built according to the Isfahan pattern were not climate-dependent but rather created based on the shape of the land and its axial alignment.