وجدان اخلاقی و کارکرد آن بر رفتار قضات در نظام قضایی ایران
الموضوعات : Applied Ethicsیحیی جعفری 1 , احمدرضا خزایی 2 , جمشید معصومی 3
1 - دانشگاه آزاد اسلامی - تهران مرکزی
2 - دانشگاه آزاد اسلامی، تهران
3 - دانشگاه آزاد اسلامی، تهران
الکلمات المفتاحية: وجدان اخلاقی, رفتار قضات, شاخص نظارت, صلاحیت قاضی, قاضي,
ملخص المقالة :
قضاوت در مکتب قضایی اسلام دارای جایگاهی رفیع بوده و قاضی، به عنوان رکن مهم این مکتب، علاوه بر اين كه دارای شأن و منزلتی قابل توجه است، در معرض خطرات درونی و بیرونی نيز هست. گسترش عدالت، به عنوان غایت نهایی سیستم قضایی، می‌طلبد که افرادی شایسته و متقن از باب اراده و ایمان در مسند این جایگاه، به صدور حکم و استیفای حق مبادرت نمایند، لکن با توجه به وجود نفس اماره در وجود بشری، که در گمراهی انسان قسم یاد کرده و در آیه 82 سوره مبارکه ̏ص̋ می‌فرماید: «قَالَ فَبِعِزَّتِکَ لَأُغْوِیَنَّهُمْ أَجْمَعِینَ»، مبرهن است که نظارت بر رفتار و عملکرد قاضی، از ضروریات یک نظام قضایی سالم و کارآمد می‌باشد. در این پژوهش اثبات شده است که هر چند بتوان از سلامت دستگاه قضاوت و قاضی مطمئن بود، لکن نافی نقش نظارت نخواهد شد و نهاد ناظر با تبیین شاخص‌هایی متفاوت در این نظارت، نقش‌آفرینی خواهد کرد.