بن‌مایه‌های فکری اثرگذار در شعر حکیم سنایی غزنوی
الموضوعات : Analysis of order texts
1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کاشان
الکلمات المفتاحية: کلیدواژه‌ها: شعر فارسی, عرفان, قلندریه, شطح, سنایی‌غزنوی,
ملخص المقالة :
چکیده سنايي غزنوی، عارف حکیم و شاعری است که ابتکار شعر عارفانه و حکیمانه فارسی را در اختیار دارد و حال و هوایی تازه را در ادبیات فارسی ایجاد کرده‌است و به نوعی دوران ساز است. کسی که توانسته به خوبی قالب‌های شعر فارسی، بالاخص مثنوی و قصیده را در خدمت معانی عرفانی و شعر تعلیمی قرار دهد. اغراق نیست اگر بگوییم شعر عرفانی ایران با جایگاه و مرتبه‌ای که دارد، مدیون نبوغ سنایی است. او شاعری برخوردار از روحی زلال و شفاف است، که نه از رهگذر دینداری جماعت، بلکه از رهگذر دین خود و با برداشت خاص خود با خدا، انسان و اجتماع، روبه‌رو می‌شود. در حالی که شاعران هم‌دورة وی، معمولا در دربارها به مدح و ستايش شاهان و اربابان زور و زر مشغول و ملازمان همیشگی درگاه سلاطين بوده‌اند و زندگي‌شان از راه دريافت صله تأمين مي‌شده‌است؛ سنايي، با اندیشه‌های منحصرش، اوضاع نابسامان روزگار خويش را مورد نقد قرار داده‌است. این پژوهش به بررسی و طبقه‌بندی بن‌مایه‌های فکری اثرگذار در شعر و جهان‌بینی سنایی پرداخته‌است.