نقشه¬ی جامع و اولویت‌بندی استان¬های تولیدکننده گیاهان دارویی در کشور بر اساس شاخص¬های مزیت فیزیکی تولید
الموضوعات :داراب یزدانی 1 , مجید شهریاری 2
1 - مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی، کرج، ایران
2 - دانشگاه زابل
الکلمات المفتاحية: واژه¬های کلیدی: گیاهان دارویی, مزیت فیزیکی, نقشه¬ی جامع, رتبه¬بندی, ایران ,
ملخص المقالة :
تعیین مزيت نسبی محصولات کشاورزي در مناطق مختلف، يکی از ابعاد مهم سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی کشاورزي است که بر اساس آن می‌توان به الگوي مناسب تولید و کشت در مناطق مختلف با توجه به شرايط موجود در هر منطقه دست‌یافت. پژوهش حاضر باهدف اولویت‌بندی استان‌های تولیدکننده گیاهان دارویی در کشور بر اساس شاخص‌های مزیت فیزیکی تولید (مزیت مقیاس، مزیت کارایی و مزیت جمعی) و ضریب نوسان آن‌ها طی دوره ی زمانی 98-1381 با استفاده از روش تاکسونومی عددی صورت گرفته است. نتایج نشان داد طی یک دوره‌ی 18 ساله، استان های خراسان جنوبی، جیرفت و خراسان رضوی دارای بالاترین میانگین شاخص مزیت مقیاس (SAI) بودند و بالاترین میانگین مزیت کارایی (EAI) نیز در استان‌های البرز، آذربایجان غربی و لرستان به ترتیب با 67/13، 47/6 و 19/6 به دست آمد. بر اساس نتایج مزیت جمعی (AAI) نیز استان‌های همدان، سمنان و سیستان و بلوچستان با 26/0، 28/0 و 33/0 دارای کمترین ضریب نوسان شاخص جمعی و استان های البرز، جیرفت و سیستان و بلوچستان به ترتیب با 31/40،3/2 و 65/1 دارای بالاترین میانگین مزیت جمعی در بین تمامی استان های کشور بودند. درنهایت به‌منظور جمع‌بندی، با استفاده از نرم‌افزار GIS نقشه جامع کشور برای گیاهان دارویی بر اساس شاخص های مزیت فیزیکی ترسیم گردید.