چیستی زبان در نظرگاه احمد غزالی
الموضوعات : Research in Iranian classical literature
مصطفی میردار رضایی
1
,
فرزاد بالو
2
1 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
2 - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه مازندران، ایران
الکلمات المفتاحية: احمد غزالی, زبان, بازیهای زبانی و امکان‌های زبانی.,
ملخص المقالة :
در سنّت عرفانی ما، احمد غزالی، یکی از عرفای برجستهای است که از منظرهای مختلف بر عرفا، نویسندگان و شعرای پس از خود تأثیر بسزایی گذاشت. یکی از ابعاد مهم شخصیت او، نظریهپردازی در حوزههای مختلف است. از اینرو بررسی آرا و نظرهای احمد غزالی از جنبههای مختلف، ضروری و حائز اهمیت است. یکی از سویههای بایسته و قابل وارسی در آثار غزالی، بررسی نگرههای او درباره عنصر «زبان» و ماهیت آن است. پژوهش حاضر که به شیوة توصیفی- تحلیلی و با رویکردی پدیدارشناختی به آثار احمد غزالی نوشته شده است، به بررسی آرای او در حوزة چیستی زبان می‌پردازد. نتایج این جستار نشان میدهد که او در مواجهه با مقولة زبان، بیشتر دیدگاهی هستیشناسانه دارد تا نگاهی ابزاری و زبانشناسیک. غیر از رویکرد عام او به زبان که با عنصر «دل» پیوند دارد، با تأمل و درنگ در آثار غزالی میتوان تلقی او از مفهوم زبان را در دو حوزه دستهبندی کرد: 1- بررسی چیستی زبان در معنای عام و بر پایة نظریة بازیهای زبانی 2- بررسی زبان در معنای خاصِ عرفانیِ آن در قالب گفت، سکوت و فراسکوت.