شناسایی در روابط بینالملل: مفهومی متعارف، غایت‌انگارانه یا انتقادی؟
الموضوعات : Research in Theoritical Politics
1 - استاد گروه روابط بين‌الملل، دانشگاه تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: روابط بینالملل, شناسایی, سازهانگاری, نظریه انتقادی و غایت‌انگاری.,
ملخص المقالة :
شناسایی یا به رسمیتشناسی از مباحث قدیمی در روابط بینالملل به‌تبع اهمیت مفهوم حاکمیت و توجه به آن در حقوق بینالملل است؛ اما کمتر مورد توجه نظری بهویژه از سوی واقعگرایان و لیبرالها بوده است. در عین حال برخی از نظریههای روابط بینالملل بهویژه مکتب انگلیسی، سازهانگاری و نظریه انتقادی به آن توجه خاص داشتهاند. مکتب انگلیسی و سازهانگاری و بخشی وسیع از مطالعاتی که در چهارچوب سازهانگاری متعارف درباره شناسایی انجام شده، رویکردی متعارف یعنی دولتمحور و کموبیش تحلیلی و تبیینی به آن دارند. اما «الکساندر ونت» در یکی از آثار خود، قدم فرانهاده و رویکردی غایت‌شناختی نسبت به شناسایی در پیش گرفته است. هرچند بحث شناسایی در آثار انتقادی به عنوان امری رهاییبخش در سطح جوامع مطرح بوده، در روابط بینالملل، وجه انتقادی آن همه جا حفظ نشده است. در عین حال در کنار آثار اکسل هونت، در آثاری که کموبیش از منظری غیر غربی نوشته شدهاند، از جمله در آثار عایشه زاراکل، میتوان وجهی انتقادی نسبت به رویه شناسایی غیر غربیها در روابط بینالملل جست‌وجو کرد. در اینجا میتوان این پرسش را مطرح کرد که چگونه میتوان این سه رویکرد را در یک کلیت به هم پیوند داد؟ استدلال این مقاله آن است که آنچه این سه شاخۀ نظریهپردازی درباره شناسایی در روابط بینالملل را به هم پیوند میدهد، در کنار وجه تبیینی، وجه هنجاری کموبیش مستتر در آنهاست.