تبیینی از کارکرد تربیتی توبه و عفو محکوم از دیدگاه روایات اسلامی
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامیسمیه نصیری 1 , رضا حق پناه 2 , منصور امیر زاده جیرکلی 3
1 - دانشجوی دکتری،گروه فقه ومبانی حقوق اسلامی ،واحد تربت حیدریه، دانشگاه ازاداسلامی، خراسان رضوی، ایران
2 - استادیار گروه علوم قرانی وحدیث، دانشگاه علوم رضوی مشهد، عضو هیت علمی دانشگاه علوم رضوی مشهد، مشهد، ایران
3 - استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی،واحد تربت حیدریه،دانشگاه آزاد اسلامی،تربت حیدریه،ایران
کلید واژه: کارکرد تربیتی, توبه, عفو, محکوم, روایات اسلامی,
چکیده مقاله :
توبه یکی از عوامل سقوط مجازات است که مجرم بوسیله آن می تواند از اعمال خود پشیمان شده و در اصلاح خویش بکوشد. به اتفاق تمام مذاهب اسلامی، توبه موجب سقوط مجازات اخروی است، اما در مورد سقوط مجازات دنیوی بواسطه توبه اختلاف دارند.به عقیده فقهای امامیه، توبه رافع مسئولیت کیفری در جرایم حق الله بوده و توبه قبل از اثبات جرم را موجب سقوط مجازات می دانند. ایشان توبه بعد از اثبات جرم توسط بینه را موجب سقوط مجازات نمی‌دانند و در مورد توبه بعد از اقرار بر این عقیده هستند که قاضی، میان إعمال مجازات و تقاضای عفو از ولی امر مخیر است. فقهای اهل سنت به استناد آیه 34 سوره مائده، توبه محارب قبل از دستگیری را موجب سقوط مجازات می دانند، موارد جواز عفو در حق الله محدود به چهار موردی که قانون مجازات اسلامی تصریح کرده است اعم از: حد زنا، لواط، مساحقه و شرب خمر نیست، بلکه نسبت به همه‌ی حدود جاری است. در مورد حد سرقت، تا قبل از مرافعه نزد حاکم، حق مطالبه حد یا عفو از آن با صاحبان حق است، اما پس از آن حکم سایر حدود را دارد. در حدودی که حق الله هستند برای جواز عفو امام توبه مرتکب معتبر نیست، بلکه در غیر مورد توبه نیز چنانچه عفو مرتکب به مصلحت بوده یا مفسده ای بر آن مترتب نگردد امام حق عفو دارد. در مواردی که مقذوف ورثه‌ای جز امام ندارد، امام حق استیفای حد یا عفو از آنرا دارد.
Repentance is one of the factors of the fall of punishment by which the criminal can regret his actions and try to reform himself. In agreement with all Islamic schools, repentance causes the fall of the hereafter punishment, but they differ about the fall of the worldly punishment due to repentance. According to the Imami jurists, repentance is the absolver of criminal liability in crimes committed by Allah, and they consider repentance before the crime is proven to be the cause of the fall of the punishment. . They do not consider repentance after the crime has been proven by Binah as a reason for the punishment to fall, and regarding repentance after confession, they are of the opinion that the judge has a good choice between imposing the punishment and asking for forgiveness from the guardian. Sunni jurists, based on verse 34 of Surah Ma'idah, consider the repentance of the combatant before the arrest to be the reason for the fall of the punishment, the permissible cases of pardon in God's right are limited to four cases specified by the Islamic Penal Code, including: the limit of adultery, lewdness, sexual intercourse, and drinking. It is not Khmer, but it is current towards all borders. Regarding the amount of theft, before the appeal before the ruler, the right to demand the amount or amnesty is with the right holders, but after that it has the ruling of other limits. To the extent that it is God's right, the pardon of the imam is not valid for the pardon of the perpetrator, but in the case of other than repentance, if the pardon is expedient or does not cause corruption, the imam has the right to pardon. In cases where the maqzuf has no heirs other than the imam, the imam has the right to satisfy the limit or pardon it.