ارتباط الگوهای پیوند از دور بر چرخه آب در اتمسفر ایران
محورهای موضوعی :سحر شعبانپور نوذری 1 , همت اله رورده 2 , طاهر صفرراد 3
1 - مازندران
2 - مازندران
3 - مازندران
کلید واژه: آب قابل بارش, چرخه آب, زمان تجدیدپذیری, الگوهای پیوند از دور,
چکیده مقاله :
پژوهش کنونی، سعی دارد چرخه هیدرولوژیک در ایران و روند آن را مورد بررسی قرار دهد. همچنین، تلاش میشود تأثیر الگوهای پیوند از دور NAO، AISMR و ONI بر نوسانات مکانی بارش ایران مطالعه گردد. در این راستا، داده های بارش و آب قابل بارش طی دوره زمانی 1979 تا 2014 از پایگاه داده های NCEP/NCAR تهیه و واکاوی شدند. سپس چرخه هیدرولوژیکی نقاط ایران در 36 سال بر اساس فرمول زمان تجدید پذیری محاسبه شد و نقشه های این چرخه در پهنه ایران ترسیم گردید. جنوب غربی دریای خزر، کرمانشاه، لرستان به علت وجود عامل صعود و اثر همسایگان دارای کوتاه ترین چرخه بارش با تناوب 5/5 تا 5/11ساله اند و طولانی ترین چرخه بارش کشور با تناوب 30/98 تا 17/141ساله در شرق و جنوب استان سیستان و بلوچستان اتفاق افتاده است. AISMR در سطح اطمینان 99 درصد با چرخه هیدرولوژیک جنوب شرق ایران همبستگی معکوس دارد. فاز منفی NAO در قسمت میانی کشور، منجر به کوتاه شدن چرخه شده است. ONI فصل بهار ارتباط معکوس معنادار در سطح 95 درصد با چرخه هیدرولوژیک در شمال شرق و جنوب شرق دارد. چرخه هیدرولوژیک در غرب ارتباط معکوس معنادار در سطح 95 درصد با ONI فصل پاییز و بهار دارد.
This research is trying to assess the hydrological cycle and its trend in Iran. It is also tried to study the effect of NAO, AISMR and ONI Tele-connection pattern on the spatial variability of precipitation in Iran. For this purpose, the precipitation and precipitable water data during the 1979 - 2014 were extracted and analyzed from NCEP / NCAR. Then the hydrologic cycle was calculated on the basis of reproducibility time formula. The maps of this cycle across Iran were drawn. The analysis shows some region like Southwest Caspian Sea, Kermanshah, Lorestan have had the short hydrological cycles (5.5 to 11.5 years) due to the topographic and neighborhood effect. The longest hydrological cycle (98.30 to 141.17-year) have happened in the East and South of Sistan and Baluchestan. In the South East of Iran, AISMR has negative correlation (sig< 0.01) with the hydrologic cycle. The negative phase of the NAO in the middle of the Iran caused shortening the hydrological cycle. Spring ONI has negative correlation (sig< 0.05) with the hydrologic cycle in the North-East and South-East and hydrological cycle in the West has negative correlation (sig< 0.05) with autumn and spring ONI.