فهرست مقالات
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - دیپلماسی اقتصادی و الحاق جمهوری اسلامی ایران به سازمان جهانی تجارت
سید محمد موسوی دهموردی وحید بزرگیالحاق به سازمان جهانی تجارت منافع سرشاری برای اقتصاد داخلی و تجارت خارجی جمهوری اسلامی ایران دارد. از این‌رو، ایران در سال 1375 تصمیم به عضویت در این سازمان بین‌المللی تجاری گرفته و طی سه دهه گذشته در این راه تلاش كرده است، اما به دلیل وجود برخی مشکلات داخلی و مخالفت چکیده کاملالحاق به سازمان جهانی تجارت منافع سرشاری برای اقتصاد داخلی و تجارت خارجی جمهوری اسلامی ایران دارد. از این‌رو، ایران در سال 1375 تصمیم به عضویت در این سازمان بین‌المللی تجاری گرفته و طی سه دهه گذشته در این راه تلاش كرده است، اما به دلیل وجود برخی مشکلات داخلی و مخالفت‌‌‌های خارجی (عمدتاً آمریکا) نتوانسته است به این هدف دست پیدا کند. هنوز هم عده‌ای در داخل مخالف الحاق به سازمان جهانی تجارت بوده و معتقدند دست‌كم در کوتاه‌مدت این امر به ضرر منافع اقتصادی و تجاری کشور است. کمبود دیپلمات‌‌‌‌های مجرب و متخصص نیز از دیگر مشکلات این مسیر است؛ هرچند در دهه اخیر افراد بسیاری توسط نهادهای مسئول تحت آموزش قرار گرفته‌اند، اما همچنان فقدان دیپلمات‌‌‌‌های متخصص و مجرب اقتصادی و تجاری که توان مذاکره در سطح بین‌المللی را داشته باشند از مشکلات دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران در طی‌کردن فرایند الحاق به سازمان جهانی تجارت است. در این پژوهش سعی شده است تا با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی اقدامات جمهوری اسلامی ایران در زمینه الزامات دیپلماسی اقتصادی برای الحاق به سازمان جهانی تجارت پرداخته شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - نهادهای بین‌المللی؛ مدل‌سازی ریاضی تغییر عملکرد گروه پنج تا بیست
علی اکبر کیانیموضوع نهادهاي بين‌المللي از مباحث اصلي مطالعات بين‌الملل است. به‌واقع، هر نهاد بين‌المللی ازجمله بازيگران عرصه جهاني در نظر گرفته مي‌شود، اما کمتر نظير ديگر بازيگران، قابليت‌هاي عملياتي اين نهادها در فرايند تغييرات دروني مورد توجه قرار مي‌گيرد. به‌خصوص اين ضعف به خاطر د چکیده کاملموضوع نهادهاي بين‌المللي از مباحث اصلي مطالعات بين‌الملل است. به‌واقع، هر نهاد بين‌المللی ازجمله بازيگران عرصه جهاني در نظر گرفته مي‌شود، اما کمتر نظير ديگر بازيگران، قابليت‌هاي عملياتي اين نهادها در فرايند تغييرات دروني مورد توجه قرار مي‌گيرد. به‌خصوص اين ضعف به خاطر دشواري کمّی‌سازی اين بُعد از مباحث مرتبط با نهادهاست. عموماً در مطالعات مربوط به اشارات کيفي که از برداشت‌هاي شخصي و حسي تحلیلگر نشئت مي‌گيرد، به اين موارد بسنده مي‌شود. با توجه به اهميت گروه‌هاي همکاري در حکمراني جهاني، در اين مطالعه درصدد پاسخ به اين پرسش کليدي هستيم که: دقیقاً مقدار تغيير عملکرد نهاد بين‌المللي مورد نظر ما يعني گروه پنج در فرايند گسترش تا گروه بیست چقدر بوده است؟ براي پاسخ به اين پرسش در تحقيقي کاربردي با استفاده از روش‌های رياضي به استخراج معادله‌اي دست مي‌يابيم و با استخراج داده‌هاي مرتبط از بانک جهاني به ارزيابي نتايج مي‌پردازيم. اين الگو در مورد همه نهادهاي بين‌المللي کاربرد دارد و در اين مطالعه، بالاترين کارایی برای گروه هفت و کمترين برای گروه هشت به دست می‌آید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - موانع و چالش‌های تحقق سیاست خارجی و امنیتی مشترک اتحادیه اروپا
محمدرضا مجیدی یاسر نورعلی وندمقاله حاضر با طرح این پرسش که چرا اتحادیه اروپا باوجود موفقیت در زمینه همگرایی اقتصادی نتوانسته است چندان در زمینه همگرایی سیاسی- امنیتی و دستیابی به صدای واحد در عرصه بین‌المللی موفق باشد؛ با تقسیمبندی چالش‌های پیش روی سیاست خارجی و امنیتی مشترک اتحادیه اروپا به سه د چکیده کاملمقاله حاضر با طرح این پرسش که چرا اتحادیه اروپا باوجود موفقیت در زمینه همگرایی اقتصادی نتوانسته است چندان در زمینه همگرایی سیاسی- امنیتی و دستیابی به صدای واحد در عرصه بین‌المللی موفق باشد؛ با تقسیمبندی چالش‌های پیش روی سیاست خارجی و امنیتی مشترک اتحادیه اروپا به سه دسته چالش‌های ساختاری، داخلی و خارجی درصدد پاسخگویی به این پرسش برآمده است. در پاسخی کوتاه میتوان گفت بررسی چالش‌های موجود نشان می‌دهد که مهمترین مانع پیش روی تحقق کامل سیاست خارجی و امنیتی مشترک اتحادیه اروپا در درجه نخست، به اصرار و تأکید کشورهای عضو به حفظ ساختارهای دولت ملی همچون حاکمیت ملی و منافع ملی بازمی‌گردد. نتیجه تأکید بر حفظ ساختارهای دولت ملی در عرصه فراملی، وضعیت منحصربه‌فردی است که اتحادیه اروپا را میان یک ساختار کنفدرال و فدرال معلق گذارده است. این ساختار سیال، کاملاً در جریان تصمیم‌گیری در حوزه‌های مختلف سیاست‌گذاری خود را نشان داده است. باوجود تأثیرگذاری سایر عواملی که در مقاله ذکر شده است، تضاد میان رویکردهای ملی (حاکمیت ملی و منافع ملی) و فراملی (تحدید حاکمیت ملی و تعدیل منافع ملی به منافع مشترک) در سطح اتحادیه اروپا مهمترین مانع تحقق کامل سیاست خارجی و امنیتی مشترک است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - بررسی علل شکل‌گیری شکاف شمال- جنوب در اتحادیه اروپا
رکسانا نیکنامیامروزه شکاف شمال- جنوب در اروپا، مهمترین مسئله‌ای است که کشورهای عضو اتحادیه اروپا با آن درگیر هستند؛ به‌گونه‌ای که این شکاف، روند همگرایی در اروپا را نیز، تحت تأثیر قرار داده است. درحقیقت شکاف شمال- جنوب، عصاره‌ای از شکاف‌های کلاسیک اروپایی با عنوان شرقی- غربی، پیر- چکیده کاملامروزه شکاف شمال- جنوب در اروپا، مهمترین مسئله‌ای است که کشورهای عضو اتحادیه اروپا با آن درگیر هستند؛ به‌گونه‌ای که این شکاف، روند همگرایی در اروپا را نیز، تحت تأثیر قرار داده است. درحقیقت شکاف شمال- جنوب، عصاره‌ای از شکاف‌های کلاسیک اروپایی با عنوان شرقی- غربی، پیر- جوان، قاره‌محور- آتلانتیک‌محور و درنهایت توسعه‌نیافته- کمتر توسعه‌یافته است. اینکه این شکاف از کجا در اتحادیه اروپا شکل گرفت، چه ابعادی داشته و در چه سطوحی مطرح است؟ و اینکه بحران اقتصادی حوزه یورو چه نقشی در این شکاف دارد؟ مهمترین پرسش‌هایی است که این مقاله در چارچوب نظریه حکمرانی درصدد پاسخ به آنهاست. در این راستا، شکاف شمال- جنوب در اتحادیه اروپا در سه سطح بررسی شده است. در سطح ملی؛ ضعف ساختاری جنوب، ، فساد اقتصادی و سیاسی جنوب، شکاف در حکمرانی، سطح نابرابر تولید ناخالص و تفاوت‌های مذهبی و فرهنگی داخلی میان کشورهای شمال و جنوب اروپا ازجمله عوامل اصلی موجد این شکاف است. در سطح منطقه‌ای؛ اختلاف میان فرانسه و آلمان، بحران اقتصادی حوزه یورو و سیاست‌های ریاضت اقتصادی مهمترین عوامل مؤثر بر شکاف شمال و جنوب است و در سطح بین‌الملل؛ دو عامل جهانی‌شدن و بحران جهانی سبب تعمیق شکاف شمال و جنوب شده‌اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - تغییر رویکرد ترکیه نسبت به اكـراد در روند اروپایی‌شدن
حسين مفيدي احمدي علی‌اصغر کاظمی کیهان برزگراين مقاله در پي بررسي تغيير رويكرد تركيه نسبت به کردها در فرايند الحاق اين كشور به اتحاديه اروپا است. به نظر می‌رسد اروپايي‌شدن تركيه از مهم‌ترين عوامل عادي‌شدن مسئله کردها در اين كشور باشد. عادي‌شدن مسئله کردها، طيف گسترده‌اي از تغييرات، به‌ويژه خارج‌شدن اين مسئله از د چکیده کاملاين مقاله در پي بررسي تغيير رويكرد تركيه نسبت به کردها در فرايند الحاق اين كشور به اتحاديه اروپا است. به نظر می‌رسد اروپايي‌شدن تركيه از مهم‌ترين عوامل عادي‌شدن مسئله کردها در اين كشور باشد. عادي‌شدن مسئله کردها، طيف گسترده‌اي از تغييرات، به‌ويژه خارج‌شدن اين مسئله از دستور كار مسائل امنيتي؛ بازتعریف مفهوم شهروند ترکیه‌ای که خاصیت درون‌گذارانه‌تری براي کردها دارد؛ ايجاد فرصتي جدید براي گروه‌هايي که راه‌حل‌های صلح‌جویانه برای منازعه کردها دارند و دروني‌شدن تدريجي ارزش‌هايي همچون حقوق بشر و چندفرهنگ‌گرایی را شامل مي‌شود. براي آزمون این فرضیه، نگارندگان با بهره‌گیري از ادبيات اروپايي‌شدن تلاش می‌کنند تا ضمن بررسي مواجهه اتحاديه اروپا با مسئله کردها در جمهوري تركيه، به تأثير فرايند الحاق تركيه به اين اتحاديه بر عادي‌شدن تدريجي مسئله کردها با توجه به سازوكارهاي اجباری، تواناسازی، تکوینی و امنيتي‌زدايي اتحاديه اروپا بپردازند. در ضمن نویسندگان مقاله بر این باورند که عادي‌شدن مسئله کردها به همراه کمتر‌شدن نقش اتحادیه اروپا در این روند در سال‌های اخیر، یکی از دلایل امكان برخورد سخت با کردهای جدایی‌طلب در ترکیه بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - نقش سازمان‌های منطقه‌ای در کاهش چالش‌های منطقه‌ای؛ مطالعه موردی سازمان همکاری اقتصادی (اکو)
حجت مهکویی حسن باویربعد از جنگ جهانی دوم، به‌ویژه از دهه 1960 میلادی، کشورها به اهمیت همکاری بین‌المللی در چارچوب سازمان‌های منطقه‌ای پی بردند و بحث همکاری‌های منطقه‌ای از اهمیت بیشتری برخوردار شد. توسعه همکاری‌ها در قالب سازمان‌های منطقه‌ای همواره به‌عنوان رهیافتی برای خروج از بحران‌های ب چکیده کاملبعد از جنگ جهانی دوم، به‌ویژه از دهه 1960 میلادی، کشورها به اهمیت همکاری بین‌المللی در چارچوب سازمان‌های منطقه‌ای پی بردند و بحث همکاری‌های منطقه‌ای از اهمیت بیشتری برخوردار شد. توسعه همکاری‌ها در قالب سازمان‌های منطقه‌ای همواره به‌عنوان رهیافتی برای خروج از بحران‌های بین‌المللی از یک‌سو و همکاری و هماهنگی کشورها در قالب سازمان‌های منطقه‌ای در جهت افزایش توان رویارویی با مسائل جدید دنیای امروزی از سوي ديگر، مطرح می‌باشند. منطقه‌گرایی ضمن توسعه همکاری‌های اقتصادی به همگرایی سیاسی و امنیتی نیز منتج می‌شود و می‌تواند با ارائه راه‌حل‌های صلح‌آمیز برای بحران‌های موجود یا بحران‌های احتمالی موجب تحکیم صلح و امنیت در منطقه شود. سازمان همکاری‌های اقتصادی (اکو) در چارچوب شرایط ایجاد یک همکاری منطقه‌ای با اهدافی مانند ارتقای شرایط برای توسعه اقتصادی پایدار اعضا، گسترش و افزایش تجارت درون‌منطقه‌ای و بین‌المللی، فراهم‌آوردن شرایط برای ادغام تدریجی با اقتصاد جهانی، ارتقای همگرایی فعالیت‌های بخش عمومی و حضور اعضا و تحکیم ارتباطات گردشگري، در سال 1984 جانشین سازمان همکاری عمران منطقه‌ای شد. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که سازمان‌های منطقه‌ای، به‌ویژه سازمان همکاری‌های اقتصادی (اکو) نقش سازنده‌ای در کاهش چالش‌های منطقه‌ای و همگرایی اعضا داشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - آیین دادخواهی فردی نزد دادگاه آفریقایی حقوق‌بشر
داریوش اشرافی امیرحسین نوربخش میثم باقری مقدم قهرمانلوحقوق بين‌الملل به‌عنوان نظمي حقوقي، به علت فقدان قدرت اجرايي متمركز، از نظام‌هاي حقوق ملي و داخلي يا درون‌سازمانی متمايز مي‌شوند. متأسفانه در مورد حمايت بين‌المللي از حقوق بشر نيز، ضعف اساسي محسوس است. آن بخش از قواعد حقوق بشر كه رعايت مي‌شوند با آن بخش از قواعدي كه در چکیده کاملحقوق بين‌الملل به‌عنوان نظمي حقوقي، به علت فقدان قدرت اجرايي متمركز، از نظام‌هاي حقوق ملي و داخلي يا درون‌سازمانی متمايز مي‌شوند. متأسفانه در مورد حمايت بين‌المللي از حقوق بشر نيز، ضعف اساسي محسوس است. آن بخش از قواعد حقوق بشر كه رعايت مي‌شوند با آن بخش از قواعدي كه در اين زمينه توسط جامعه بين‌المللي به‌عنوان قواعد لازم‌الاجرا پذیرفته‌شده، فاصله زيادي دارد. در جهانی که حقوق بشر مدام و به شیوه‌های گوناگون نقض می‌شود، رسیدگی به این نقض‌ها و تعقیب و مجازات ناقضان حقوق بشر به‌ويژه در قاره آفریقا که جولانگاه بسیاری از جنگ‌های داخلی و رفتارهای ناقض حقوق بشر است، به دغدغه‌ای جهانی و مهم تبدیل‌شده است. آیين دادخواهي فردی يا همان حق شكايت، يكي از عوامل مؤثر در حمايت از حقوق اساسي بشر و تضميني براي رعايت آن از سوي جوامع ملي و بين‌المللي مي‌باشد. در اين مقاله سعي مي‌شود چگونگي طرح شكايت فردي در دادگاه آفریقایی حقوق بشر به‌عنوان یکی از دو سازوكار موجود در سطح قاره آفریقا با توجه به اساسنامه و اصول رسیدگی مندرج در اسناد معاهده‌ای آن مورد بررسی قرار گيرد. پرونده مقاله